﴿وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ حُسْبَانًا ذَلِكَ تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ﴾. (۱)
و خورشید و ماه را وسیله‌ای برای محاسبه و اندازه‌گیری زمان مقرّر فرمود؛ این است اندازه‌گیری آن توانای شكست‌ناپذیر ودانا.
۳.نشانه‌ها در آفرینش کهکشانها
جهانی که در پیش چشمان ما مجموعه‌ای از موجودات خُرد و ناچیز می‌نماید، در حقیقت چنان عظیم و مهیب‌اند که گسترۀ آنها از تصوّر عادی ما خارج است. توجّه به بزرگی جهان کهکشانها و سامان‌دهی دقیق میان آنها، هر انسان خردمند و بیدار دلی را به تأمل وا می‌دارد.
کلمه «سَماء» در لغت از ریشه «سمو»، به معنای «بلند» و «برافراشته» است و از این رو به سقف خانه نیز کلمه «سماء» اطلاق می‌شود. (۲) در قرآن کریم این کلمه ۳۱۳ بار به صورت مفرد و جمع و در معانی مختلفی به کار رفته است.
نخستین نکته‌ای که در مطالعه آسمان قابل تأمّل است، وسعت حیرت انگیز و مافوق تصوّر آن می‌باشد.
در جهان هستی ستاره‌های بیشماری وجود دارند که شاید در وهله اوّل فاصله آنها برای ما مشخّص نباشد. فکر می‌کنید فاصله نزدیک‌ترین ستاره بعد از خورشید با ما چه قدر است؟ اگر وسیله‌ای داشته باشیم که با سرعت ۳۰۰۰۰۰ کیلومتر در ثانیه حرکت کند، حدود ۴ سال طول می‌کشد تا به اوّلین ستاره، بعد از خورشید برسیم! دانشمندان از این فاصله تحت عنوان «سال نوری» یاد می‌کنند؛ نور با سرعت ۳۰۰۰۰۰ کیلومتر در ثانیه حرکت می‌کند و با این محاسبه، نورِ نزدیک‌ترین ستاره حدود ۴ سال طول می‌کشد تا به ما برسد. این فاصله در مورد نزدیک‌ترین کهکشان به ما، هشتصد هزار سال نوری است!
___________________
(۱) انعام / ۹۶.
(۲) ابن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج۳، ص۹۸.
