۵.مراتب علوم انبیاء
علومی که خداوند متعال به انبیاء و رسولان الهی اعطا نموده است، یکسان نبوده، و لذا هر یک از ایشان، در درجات متفاوتی از دانش قرار داشته‌اند. در میان پیامبران الهی ، تنها خاتم الانبیاء صلى‌الله‌عليه‌وآله است که علوم همه انبیای پیشین را واجد است و همه دانش های ضروری در گذشته، حال و آینده بهره مند است. حضرت باقر عليه‌السلام به نقل از امیرالمؤمنین عليه‌السلام ، علم رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله را اینگونه توصیف می‌فرمایند:
«عَلِمَ النَّبِی عِلْمَ جَمِیعِ النَّبِیینَ، وَعِلْمَ مَا كَانَ، وَ عِلْمَ مَا هُوَ كَائِنٌ إِلَى قِیامِ السَّاعَةِ». (۱)
رسول خدا دانش همه انبیاء و دانش هر آنچه بوده، و دانش هر آنچه را تا روز قیامت خواهد بود، می‌دانست.
امّا آنجا که امام صادق عليه‌السلام به قلمرو دانشی حضرت موسی و حضرت خضر عليهما‌السلام اشاره می-کنند، محدودیت علوم آنان را این گونه بیان می‌فرمایند:
«إنَّ مُوسَى وَ الْـخَضِرَ عليهما‌السلام أُعْطِيَا عِلْمَ مَا كَانَ، وَلَمْ يُعْطَيَا عِلْمَ مَا يَكُونُ وَمَا هُوَ كَائِنٌ حَتَّى تَقُومَ السَّاعَةُ». (۲)
به حضرت موسی و حضرت خضر عليهما‌السلام علم آنچه بوده است اعطا شد، اما علم آنچه می‌باشد و آنچه تا روز قیامت خواهد بود، داده نشده است.
___________________
(۱) بصائرالدرجات، ص۱۲۷؛ و نیز رک: بصائرالدرجات، ص۱۱۷و ۲۲۸؛ کافی، ج۱، ص۲۲۲؛ الخرائج والجرائح، ج۲، ص۷۹۷.
(۲) كافی، ج۱، ص۲۶۱؛ بصائرالدرجات، ص۱۲۹.
