ما آنچه را روى زمین است زینت آن قرار دادیم، تا آنها را بیازماییم كه كدامینشان بهتر عمل مىكنند.

درباره اختلافاتی که در بین انسانها وجود دارد نیز مشابه همین سخن آمده است:

﴿وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِّيَبْلُوَكُمْ فِى مَا آتَاكُمْ. (۱)

و درجات بعضى از شما را بالاتر از بعضى دیگر قرار داد، تا شما را به وسیله آنچه در اختیارتان قرار داده بیازماید.

انسانها همه با هم مساوی نیستند؛ هم در کمالات تکوینی و هم در بهره‌مندی از نعمتهای مادّی با هم اختلاف دارند. قرآن این اختلاف را وسیله آزمایش معرفی می‌کند.

۴. بیداری و باورمندی

در برخی آیات، هدف آفرینش را آگاهى، بیدارى و تقویت ایمان و اعتقاد انسان دانسته است:

﴿اللهُ الَّذِى خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ يَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللهَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ وَ أَنَّ اللهَ قَدْ أَحاطَ بِكُلِّ شَىْءٍ عِلْماً. (۲)

خداوند همان كسى است كه هفت آسمان را آفرید، و از زمین نیز همانند آنها را؛ فرمان او در میان آنها پیوسته فرود مىآید تا بدانید خداوند بر هر چیز تواناست و اینكه علم او به همه چیز احاطه دارد.

آیه بالا هدف از این آفرینش عظیم را آگاهى انسان از علم و قدرت خداوند مى‌شمرد كه آگاهى از این دو صفت براى تربیت انسان كافى است؛ زیرا خدایى كه چنین علم و قدرتى دارد و نظام عالم هستى را اداره مى‌كند اگر احكامى در زمینه زندگى انسانها قرار دهد، همگى از روى حساب دقیق و متقن است. از سوی دیگر، وقتی انسان بداند که او بر تمام

___________________

) انعام / ۱۶۵.

) طلاق / ۱۲.

۵۴۴۱