۴. رؤیت با چشم
یكی از نتایج نفی جهت و مکان برای خداوند متعال، همان نفی دیدن او با چشم سر است؛ زیرا موجودی را می‌توان با چشم دید که در جهت و مکانی خاص بوده و دارای اجزاء و ابعاد مادی و فیزیکی باشد. این نوع دیدن تنها در خصوص موجودات جسمانی و محدود امکان پذیر است.
عدم امکان دیدن خداوند با چشم سر به اندازه‌ای آشکار و مسلم است که ائمه عليهم‌السلام در تبیین آیه شریفه ﴿لَا تُدرِكُهُ الْاَبْصَارُ﴾ تأکید کرده‌اند که مقصود از ابصار در این جا توهمات ذهنی و کنکاش‌های فکری است. یعنی بشر از راه توهّم و تفکر درباره ذات خداوند نمی‌تواند نسبت به او شناخت پیدا کند وگرنه بر همگان روشن است که دیدگان سر نمی‌توانند خدا را ببینند. امام صادق عليه‌السلام در این باره می‌فرمایند:
«إِحَاطَةَ الْوَهْمِ ... اللهُ أَعْظَمُ مِنْ أَنْ یُرَى بِالْعَینِ». (۱)
منظور خداوند عدم احاطه وهم است ... زیرا خداوند بزرگ‌تر از آن است که با چشم سر دیده شود.
و امام رضا عليه‌السلام نیز در همین رابطه فرموده‌اند:
«لَا تُدْرِكُهُ أَوْهَامُ الْقُلُوبِ فَكَیفَ تُدْرِكُهُ أَبْصَارُ الْعُیون». (۲)
اوهام قلب‌ها او را درک نمی‌کنند پس چگونه چشم‌های سرها می‌تواند او را بیابد.
___________________
(۱) کافی، ج۱، ص۹۸؛ توحید صدوق، ص۱۱۲.
(۲) امالی صدوق، ص۴۱۰؛ روضة الواعظین، ج۱، ص۳۴.
