۲. ویژگیهای قدرت خداوند
۱.۲. نامحدود بودن
در آیات قرآن کریم به قدرت خداوند متعال فراوان اشاره شده و یکی از ویژگیهای آن را نامحدود بودن دانسته است. این خصوصیت را از آیه شریفه زیر و نظایر آن به صراحت می توان دریافت:
﴿إِنَّ اللهَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَدیر﴾. (۱)
خداوند بر هر چیزی قادر است.
این مضمون با لفظ «قدیر» ۳۷ بار و با لفظ «مقتدر»یک بار در قرآن آمده است.
باید توجّه داشت که تعبیر «کل شیء» شامل همه موجودات و حتی امور معدوم هم می شود امّا شامل محال و ممتنع نمیشود، چرا كه عقلاً محال است که قدرت خداوند به امور متناقض تعلّق یابد. البتّه روشن است كه محال بون این امور، باعث محدودیت قدرت خداوند نمیشود و نقصی در توانایی و قدرت بیهمتای او نیست. این كه گاه پرسیده میشود «آیا خداوند میتواند سنگی بیافریند که نتواند آن را بلند کند؟» این پرسش، اساساً نادرست است، زیرا محال عقلی نمیتوانند مُتَعلَّق قدرت و خلقت قرار بگیرند تا چنین سؤالی مطرح شود.در این موارد نقص و كاستی به قدرت خداوند باز نمیگردد، بلكه از ناحیه خود مقدور است.به بیان دیگر، قدرت خداوند عام و نا متناهی است و اموری که محال هستند، در دامنه قدرت قرار نمی گیرند و شایستگی تعلق قدرت را ندارند.
خلاصه آن که، قدرت خداوند به هر آنچه که امکان تحقّق دارد تعلّق میگیرد و مقصود از «کل شیء»، همهچیزهایی است که امکان عقلی دارد. (۲) لذا امور محال، از موضوع قدرت و خلقت خارج هستند.
___________________
(۱) بقره / ۲۰.
(۲) البته از سوی دیگر نباید هر چیزی را که مورد پسندمان نیست محال عقلی بدانیم. برخی امور هستند که در توان معرفتی ما جایگاهی ندارند و آن را درک نمیکنیم ولی عقل آن را محال نمی داند.