امّا امامت در اصطلاح متکلّمان مسلمان عبارت است از رهبری دینی و سیاسی مردم پس از پیامبر مکرم اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ؛ آنها در تعریف امامت گفته‌اند:
«هيَ رِياسَةٌ عامَّةٌ فِي أَمرِ الدِينِ وَالدُنيا خَلافَةً عَنِ النَبِيِّ صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ». (۱)
امامت، ریاست عامه در امر دین و دنیا به عنوان خلافت و جانشینى از پیامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم است.
دانشمندان شیعه و سنّی غالباً همین عبارت یا قریب به آن را در تعریف امامت آورده‌اند. (۲)
از موضوع امامت در آیات قرآن کریم با تعابیر گوناگونی یاد شده است. در دوازده آیه، لفظ «امام» و یا «ائمّه» به کار رفته است و معنای پیشوا و مقتدا بودن اراده شده است. (۳)
در ارتباط با مبحث امامت دو واژه شیعه و سنی نیز به میان می آید. شیعه در لغت به معنای پیرو و ناصر است (۴) واژه سنی نیز در لغت اسمی است منسوب به «سنت» و به معنای کسی که از سنت پیروی می‌کند. (۵)
اما در اصطلاح مباحث امامت، شیعه کسی است که پس از رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ، امامت را به نصّ الهی و بر اساس اعلام عمومی پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم حق مسلّم امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب عليه‌السلام و فرزندان آن حضرت می‌داند و خود را پیرو این بزرگواران به شمار می آورد و سنی کسی است که قائل به خلافت خلفای سه‌گانه پس از رسول خدا می‌باشد و امام علی عليه‌السلام را خلیفه چهارم مسلمین می‌داند. (۶)
___________________
(۱) مسعود بن عمر، شرح مقاصد تفتازانی، ج ۵، ص۲۳۲.
(۲) قوشچی، شرح تجرید العقائد، ص ۳۶۵؛ میر سید شریف، شرح المواقف، ج ۸ ، ص ۳۷۶؛ استرآبادی، البراهین القاطعة فی شرح تجرید العقائد الساطعة، ج ۳، ص ۲۰۵؛ حلی، نهج الحقّ و كشف الصدق، ص ۱۷۱؛ مقدس اردبیلی، الحاشیة علی إلهیات الشرح الجدید للتجرید، ص ۱۷۸.
(۳) این آیات عبارتند از: بقره / ۱۲۴؛ توبه / ۱۲؛ حجر / ۷۹؛ إسراء / ۷۱؛ انبیاء / ۷۳؛ سجده / ۲۴؛ فرقان / ۷۴؛ هود / ۱۷؛ قصص / ۵ و ۴۱؛ احقاف / ۱۲؛ یس / ۱۲.
(۴) لسان العرب، ج ۸ ، ص ۸۸ .
(۵) لسان العرب، ج۱۳، ص۲۲۰.
(۶) شهرستانی، الملل و النحل، ج ۱، ص ۱۶۹؛ طبری، تحفة الأبرار فی مناقب أئمّة الأطهار، ص ۱۳۱.
