امام سجاد عليه‌السلام زبانیه را فرشتگانی معرفی می‌کنند که اهل آتش را در غل و زنجیر می‌کشند و آنان را در جهنم می‌اندازند:
«وَالزَّبَانِيَةِ الَّذِينَ إِذَا قِيلَ لَـهُمْ خُذُوهُ فَغُلُّوهُ ثُمَّ الْـجَحِيمَ صَلُّوه ابْتَدَرُوهُ سِرَاعاً وَلَمْ يُنْظِرُوه». (۱)
زبانیه مأمورانی هستند که وقتی به آنان گفته شود بگیرید او را و به زنجیر کشید و در جهنم بیندازید، به شتاب به او روی آورند و مهلتش ندهند.
۲. ۴. غلاظ و شداد
قرآن ملائکه دسته دوم یعنی غلاظ و شداد را این گونه به تصویر می‌کشد:
﴿عَلَيْها مَلائِكَةٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا يَعْصُونَ اللهَ ما أَمَرَهُمْ وَ يَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ﴾. (۲)
فرشتگانى بر آن گمارده شده كه خشن و سختگیرند و هرگز فرمان خدا را مخالفت نمى‌كنند و آنچه را فرمان داده شده‌اند (به طور كامل) اجرا مى‌نمایند.
۳. ۴. فرشتگان نوزده‌گانه
دسته‌ای دیگر از ملائکه مأمور در جهنم، نوزده فرشته‌اند که در قرآن با همین نام از آنها یاد شده و آنها را مأموران وادی خاصی از جهنم که به «سقر» معروف است، معرفی کرده است:
﴿وَ ما أَدْراكَ ما سَقَرُ * لا تُبْقى وَ لا تَذَرُ * لَوَّاحَةٌ لِلْبَشَرِ * عَلَيْها تِسْعَةَ عَشَرَ﴾. (۳)
و تو نمى‌دانى سقر چیست! (آتشى است كه) نه چیزى را باقى مى‌گذارد و نه چیزى را رها مى‌سازد! پوست تن را بكلّى دگرگون مى‌كند! نوزده نفر (از فرشتگان عذاب) بر آن گمارده شده‌اند.
رئیس نگهبانان جهنم فرشته‌ای به نام مالک است که در قرآن مجید از او نام برده شده است و اهل دوزخ او را به همین نام صدا می‌زنند:
___________________
(۱) صحیفه سجادیه، دعای سوم؛ بحارالانوار، ج۵۶، ص۲۱۸.
(۲) تحریم / ۶.
(۳) مدثر/ ۲۷ - ۳۰.
