دانستهاند. ایشان در پاسخ به اینکه در قبر از چه چیز سؤال میشود، میفرمایند:
«از حجتی که در میان شماست، و به مؤمن خطاب میشود در مورد فلان بن فلان (اشاره به امام و حجت هر زمان دارد) چه میگویی؟ پاسخ میدهد: آن امام من است. به او گفته میشود: بخواب، خوابی راحت و از بهشت دری برای او گشوده میشود و دائماً از نسیم بهشت تا روز قیامت بهره میبرد. و از کافر نیز در مورد امام و حجت زمان، سؤال میشود، میگوید: نام او را شنیدهام ولی او را نمیشناسم. و از جهنم دری بر او باز میشود پس همواره از حرارت آن تا روز قیامت به او میرسد. (۱)
همانگونه که اعتقادات ناصحیح موجب عذاب قبر است، اخلاق و اعمال زشت و ناپسند همچون بدخُلقی و ضایع کردن نعمتها نیز از آن جملهاند. همچنین در سخنچینی و پرهیز نکردن از نجاست هم وعده عذاب قبر داده شده است. (۲)
خداوند متعال با نظر لطفی که نسبت به مؤمنان دارد، به اموری توجه داده که مانع از فشار قبر میشود و آنان را از عذاب قبر در امان نگه میدارد. مداومت بر خواندن سوره نساء در هر جمعه، خواندن سوره ملک، قرائت آیةالکرسی از جمله اعمالی است كه ایمنی از عذاب و فشار قبر را سبب میشوند. روزه گرفتن چهار روز در ماه رجب، با وضو بودن و رکوع کامل در نماز از دیگر موانع میباشند. همچنین آمده است كه اگر مؤمن در شب یا روز جمعه بمیرد، فشار قبر نخواهد داشت. (۳) حج بیت الله نیز از جمله موانع فشار قبر میباشد.
۴. ارتباط اهل برزخ با دنیا
آیات و روایات از حیات و آگاهی انسانها در برزخ گزارش میدهد و ارتباط اهل برزخ نسبت به دنیا را تأكید میكند. البته میزان و چگونگی این ارتباط بستگی به اعتقادات، اعمال و منزلت شخص دارد. در روایات أهل بیت عليهمالسلام در این باره اینگونه آمده است:
«از امام کاظم عليهالسلام سئوال کردم: آیا مُرده به دیدار خانواده اش میآید؟ آن حضرت
___________________
(۱) کافی، ج۳، ص۲۳۷؛ بحارالانوار، ج ۶، ص ۲۶۲.
(۲) علل الشرایع، ج۱، ص۳۰۹؛ وسائل الشیعة، ج ۱، ص ۳۳۹.
(۳) برای مطالعه بیشتر در خصوص عوامل کاهش فشار قبر رک: بحارالانوار، ج۶، باب ۸، أحوال البرزخ و القبر و عذابه.