درس بیست و دوم
ویژگیهای پیامبران _ علم
در درسهای گذشته از راههای بازشناسی پیامبران صادق از مدعیان کاذب بحث شد؛ امّا انبياء الهي به اقتضای مأموريت خطيری که برعهده دارند بايد از ويژگیهائی متناسب با مأموريتشان برخوردار باشند، ويژگیهايی چون علم خدادادی، عصمت و اعجاز. درباره معجزه و برخی ويژگیهای ديگر در دروس گذشته تحت عنوان راههای شناخت انبياء مباحثی مطرح شد. درس حاضر، اين ويژگیها را با مبحث علم انبياء پی میگيرد.
علم یکی از ویژگیهای اساسی پیامبران الهی است و حتی میتوان گفت که مهمترین ویژگی آنان به شمار میآید. تمایز و تفاوت اصلی فرستادگان الهی با مردم عادی در برخورداری آنان از علوم وحیانی است. مبحث علم انبیاء دارای گسترۀ وسیع و ابعاد گوناگونی است که در اینجا به چند محور اصلی بسنده میکنیم.
۱. جایگاه دانش نزد عقل و دین
انسانهای عاقل، به علم احترام گذاشته، عالمان را با دیگران در یک مقام نمینشانند و با ایشان همچون انسانهای غیرعالم رفتار نمیکنند.
قرآن کریم این حکم عقلی را این گونه بیان میفرماید:
﴿قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ﴾. (۱)
بگو: آیا كسانی كه میدانند و كسانی كه نمیدانند یكسانند؟ تنها صاحبان خرد متذکّر میشوند.
___________________
(۱) زمر / ۹.