﴿وَ رَبُّكَ يَخْلُقُ ما يَشاءُ وَيَخْتارُ ما كانَ لَـهُمُ الْـخِيَرَةُ سُبْحانَ اللّٰـهِ وَ تَعالى عَـمَّا يُشْرِكُون﴾. (۱)
پروردگار تو هر چه بخواهد مى‌آفریند، و هر چه بخواهد برمى‌گزیند؛ آنان (در برابر او) اختیارى ندارند؛ منزه است خداوند، و برتر است از همتایانى كه براى او قائل مى‌شوند!
﴿وَ مَا كانَ لِـمُؤْمِنٍ وَ لا مُؤْمِنَةٍ إِذا قَضَى اللهُ وَ رَسُولُهُ أَمْراً أَنْ يَكُونَ لَـهُمُ الْـخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَ مَنْ يَعْصِ اللّٰهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالاً مُبيناً﴾. (۲)
هیچ مرد و زن با ایمانى حق ندارد هنگامى كه خدا و پیامبرش امرى را لازم بدانند، اختیارى (در برابر فرمان خدا) داشته باشد؛ و هر كس نافرمانى خدا و رسولش را كند، به گمراهى آشكارى گرفتار شده است.
امام رضا عليه‌السلام یکی از مصادیق امر الهی در آیات شریفه بالا را مسأله اختیار امام دانسته و در خصوص غاصبین خلافت و امامت فرموده‌اند:
«رَغِبُوا عَن إِختيارِ اللهِ وَإِختيارِ رَسُولِ اللهِ صلى‌الله‌عليه‌وآله وَأهلِ بَیتِهِ إِلى اِختيارِهِم». (۳)
از اختیار خدا و رسولش به سوی اختیار خودشان سرپیچی کردند.
۲ .۲.روایات اهل بیت عليهم‌السلام
در سنّت پیامبر اكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و نیز در روایات اهل‌بیت عليهم‌السلام بر ضرورت انتصاب امام از سوی خداوند متعال فراوان تأكید شده است. در آینده نزدیک با روایات نبوی در این خصوص آشنا خواهیم شد. اما در اینجا به یكی از فرازهای زیبا و دقیق از سخنان امام رضا عليه‌السلام اشاره می‌كنیم. اهمیت این فرمایشات از آن روست كه خود شامل یک تبیین عقلی برای این موضوع نیز می‌باشد.
___________________
(۱) قصص / ۶۸.
(۲) احزاب / ۳۶.
(۳) کافی، ج۱، ص۲۰۱؛ صدوق، عیون اخبار الرضا عليه‌السلام ، ج۱، ص۲۲۰.
