هر كسى مرگ را مىچشد.
در آیه دیگر، خداوند برای نشان دادن قطعی بودن مرگ، مردم را به مرگ پیامبر اکرم صلىاللهعليهوآلهوسلم که اشرف مخلوقات است، توجه میدهد:
﴿وَ ما جَعَلْنا لِبَشَرٍ مِنْ قَبْلِكَ الْـخُلْدَ أَ فَإِنْ مِتَّ فَهُمُ الْـخَالِدُون﴾. (۱)
پیش از تو (نیز) براى هیچ انسانى جاودانگى قرار ندادیم؛ آیا اگر تو بمیرى، آنان جاوید خواهند بود؟!
۲. یاد مرگ
با آن که پیامبران الهی همواره آخرت را مقصد انسان و دنیا را محل گذار معرفی کردهاند، اما غفلت انسانها موجب میشود که مقصد و مقصود نهایی فراموش شده و تمامی همّت انسانها صرف گذرگاه دنیا شود. یاد مرگ مهمترین عاملی است که موقعیت انسانها را در دنیا یادآوری نموده و آنان را به سرای باقی توجه میدهد. در این رابطه پیامبر اکرم صلىاللهعليهوآلهوسلم زرنگترین و زیرکترین مردم را کسی میداند که بیشتر از همه مرگ را یاد کند:
«أَكْيَسُ النَّاسِ مَنْ كَانَ أَشَدَّ ذِكْراً لِلْمَوْت». (۲)
همچنین، از آن جا که مرگ بر هم زننده لذّتهای دنیاست، یاد آن، انسان را از غرق شدن در لذّات باز میدارد. امیرالمؤمنین عليهالسلام به نقل از رسول خدا صلىاللهعليهوآلهوسلم فرمود:
«أَكْثِرُوا ذِكْرَ الْـمَوْتِ فَإِنَّهُ هَادِمُ اللَّذَّاتِ حَائِلٌ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَ الشَّهَوَات». (۳)
بسیار یاد مرگ کنید، زیرا بر هم زننده لذّتهاست و بین شما و شهوات فاصله میاندازد.
___________________
(۱) انبیاء/ ۳۴.
(۲) من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۹۵.
(۳) امالی طوسی، ص ۲۷؛ و نیز رک: ابن اشعث، الجعفریات ۱۹۹؛ تحف العقول، ص۱۷۸؛ امالی مفید، ص۲۶۴.