درس سی و ششم
پیامبر اسلام و دوازده جانشین
در درس گذشته به راههای شناخت امام پرداختیم و نشان دادیم که در مجموع از سه راه می‌توان امام حق را از مدعیان باطل بازشناخت. یکی از این راه‌ها، نص بر امامت بود که از این پس با همین روش به جستجوی اوصیای حقیقی پیامبر می‌پردازیم. در این درس به نصوصی می‌پردازیم که به صورت عام بر تعداد جانشینان پیامبر تصریح شده است.
پیشتر بحث نبوّت را در دو بخش نبوت عامه و نبوت خاصه مطرح كردیم. بحث امامت نیز به دو بخش عامه و خاصه تقسیم می‌گردد. آنچه تا کنون بیان شد مباحثی است که در بخش امامت عامه قرار می‌گیرد. در آن بخش، ضرورت امام، دلایل نیاز به امام، ویژگی‌های امام و راههای شناخت آن به طور اجمالی مورد بررسی قرار گرفت. بخش امامت خاصه به معرفی اهل البیت عليهم‌السلام و امامان دوازده‌گانه عليهم‌السلام و فضائل و مقامات آن بزرگواران اختصاص دارد و نخستین مبحث از این مجموعه، به معرفی عمومی جانشینان پیامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم با توجّه به تعداد آنها می‌پردازد.
۱. دوازده جانشین پیامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در روایات اهل سنت
در روایات اهل سنت جانشینان پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم دوازده نفر هستند. البته در این روایات که تعداد آنها بسیار فراوان است، از نام و نشان دقیق ایشان یاد نشده است و تنها به تعداد آنها و شرایط روزگارشان اشاره شده است. در زیر به یکی از این روایات اشاره می شود.
در کتب معتبر اهل سنت مانند صحاح سته به سند خود از جابر بن سمره از قول پیامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم نقل کرده‌اند که فرمود:
«لا يَزَالُ الْإِسْلَامُ عَزِيزاً إِلَى إِثْنَيْ عَشَرَ خَلِيفَة».
بدرستی که اسلام تا زمانی که دوازده خلیفه، جانشینی پیامبر را بر عهده دارند، همواره عزیز است.
