صحنه‌پردازی از سوی پیامبر تنها با اعلام یک امر بسیار مهم یعنی جانشینی و امامت آن حضرت قابل توجیه است.

۲. حدیث منزلت

از احادیث مهمی که پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله در ستایش امیر المؤمنین عليه‌السلام فرموده‌اند و بر خلافت و امامت آن حضرت دلالت دارد، حدیث منزلت است. یکی از جاهایی که این حدیث نقل شده است، گزارش تاریخی زیر است:

پیامبر اسلام هنگام عزیمت برای جنگ با رومیان (در منطقه‌ای به نام تبوک در شمال جزیرة العرب)، برای جلوگیری از توطئه‌های منافقان، حضرت امیرالمؤمنین عليه‌السلام را در مدینه به جانشینی خود گذاشتند. رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در پاسخ مولای متقیان عليه‌السلام

ـ که علت جدایی از پیامبر محبوب را جویا شدند ـ فرمودند:

«أَما تَرضیٰ أَن تَکونَ مِنِّي بِمَنزِلَةِ هارونَ مِن موسیٰ، إِلّا أَنَّهُ لا نَبِيَّ بَعدِي؟ إِنَّهُ لایَنبَغِي أَن أَذهَبَ إِلّا وَأَنتَ خَلِیفَتِي».

آیا دوست نمیداری که برای من، همانند هارون نسبت به موسی باشی؛ جز آن که بعد از من، پیامبری نیست؟ همانا شایسته نیست که من بروم مگر آن که تو جانشین من باشی. (۱)

این روایت از فضایلی است که حتی دشمنان آن حضرت هم به آن اعتراف کرده‌اند؛ از جمله وقتی معاویه در مجلسی به امیرمومنان عليه‌السلام ناسزاگویی کرد، سعد بن ابی وقّاص ـ که خود از دشمنان دیرین آن حضرت بود ـ در اعتراض به معاویه گفت: علی سه فضیلت داشت که اگر من یکی از آنها را داشته باشم برایم از داشتن شتران سرخ مو بهتر است: حدیث منزلت، ماجرای رایت (در جنگ خیبر) و حادثه مباهله. (۲)

___________________

) مسند أحمد حنبل، ج۱، ص۷۰۹؛ بحارالانوار، ج ۳۷، باب۵۳ اخبار المنزلة و الاستدلال بهاعلی امامة امیر المؤمنین عليه‌السلام ، ص ۲۵۴ - ۲۸۹.

) صحیح مسلم، ج۷، ص۱۲۰.

۵۴۴۱