درس پنجاه و دوم
مواقف و مراحل قیامت
در درس قبل چند بحث مقدّماتی از قیامت مطرح شد و ضمن اثبات حتمیت قیامت، به علائم نزدیک به روز قیامت اشاره گردید. دانسته شد که از روی نام‌های قیامت در قرآن می‌توان به بسیاری از اوصاف قیامت پی برد. در این درس نخستین مراحل و مواقف قیامت مورد بحث قرار خواهد گرفت.
منظور از مواقف یا مراحل، مجموعه‌ای از وقایع و پدیده‌ها است که به ترتیب برای انسان در قیامت اتفاق می‌افتد. این مراحل عبارتند از نفخ صور، نشر، حشر و جمع، گشودن کتاب اعمال، حسابرسی، شهادت شاهدان اعمال، میزان، صراط، حوض، شفاعت، ثواب و عقاب، حبط و تکفیر و دخول در بهشت و جهنم. در اینجا به ترتیب به هر كدام از این مواقف اشاره‌ای كوتاه خواهیم داشت.
۱.حوادث قبل از قیامت
پیش از وقوع مراحل قیامت، حوادثی در عالم رخ می‌دهد که فوق العاده دهشت‌زا و وحشت‌انگیز است به گونه‌ای که از هول و هراس آن، حتی فرشتگان الهی که گناهی مرتکب نشده‌اند، به وحشت می‌افتند. امیرالمؤمنین عليه‌السلام درباره این حوادث می‌فرمایند:
روزی که از شدت آن کودکان پیر می‌شوند، و بزرگسالان به حالت مستی و مدهوشی می‌افتند، جنین‌ها در آن روز سقط می‌شود و مادران شیرده، کودکان خود را فراموش می‌کنند، روزی شدید و سخت، روزی که شرّ آن فرا گیرنده است. آری ترس این روز حتی ملائکه‌ای را که گناهی ندارند، به وحشت می‌اندازد. (۱)
سخنان علی عليه‌السلام همگی برگرفته از كلام الهی است و در قرآن کریم نیز با همین عبارات از این حوادث یاد شده است:
___________________
(۱) امالی طوسی، ص۲۷.
