و سپس فرمودند: خداوند راضی نشده که مؤمنان عالِم را در ردیف مؤمنان غیر عالِم بیاورد، بلکه آنان را به گونهای خاص تکریم فرموده است. آنگاه افزودند: من این مرد را به این جهت مقدّم داشتم که او در دفاع از حقّ و اثبات آن از آگاهی و توانایی کامل برخوردار است و هر کجا باشد میتواند حقّ را اثبات کند. در هم شکستن فلان ناصبی با ادلّهای که خدایش تعلیم فرموده برای او از شرافت هر گونه نَسَبی بهتر است. (۱)
۴. توانایی هدایت و ارشاد دیگران
هر چند بررسی و تحقیق درباره همه مسایل اعتقادی، برای همه افراد، با دشواریهایی روبروست، با وجود این، فهم معارف اساسی دین، برای همه لازم است. با این حال، برای آن که اقشار مختلف از زلال معارف دین به صورت کامل بهرهمند شوند، لازم است عدّهای، این مباحث را عمیقتر بررسی کنند تا بتوانند به کمک دیگران بروند. طبیعی است کسانی که مطالعه گسترده تر و عمیقتری در حقائق دینی دارند بهتر میتوانند به تبیین معارف و هدایت و ارشاد مردم بپردازند. در سیره و سخنان اهل البیت عليهمالسلام چنین عالمانی سخت مورد تشویق و تقدیر قرار گرفته اند. امیرالمؤمنین عليهالسلام در مورد افرادی که در مباحث دینی و اعتقادی به درجهای رسیدهاند که بر هدایت سایر مردم توانمند شدهاند، میفرماید:
«مَنْ كَانَ مِنْ شِیعَتِنَا عَالِـماً بِشَرِیعَتِنَا فَأَخْرَجَ ضُعَفَاءَ شِیعَتِنَا مِنْ ظُلْمَةِ جَهْلِهِمْ إِلَى نُورِ الْعِلْمِ الَّذِی حَبَوْنَاهُ بِهِ جَاءَ یوْمَ الْقِیامَةِ وَعَلَى رَأْسِهِ تَاجٌ مِنْ نُورٍ...فَیَخْرِجُ كُلَّ مَنْ كَانَ عَلَّمَهُ فِی الدُّنْیا خَیراً أَوْ فَتَحَ عَنْ قَلْبِهِ مِنَ الْـجَهْلِ قُفْلا أَوْ أَوْضَحَ لَهُ عَنْ شُبْهَة». (۲)
کسی از شیعیان ما که عالم به شریعت ما باشد و شیعیان ما را از ظلمت جهالت و نادانی خارج نماید و به نور علمی که به او بخشیدهایم هدایت کند، در حالی که بر
___________________
(۱) طبرسی، احتجاج، ج۲، ص۴۵۴.
(۲) احتجاج، ج۱، ص۱۶.