۵ ـ ایجاد حالت شور و شوق و عشق نسبت به معبود؛
۶ـ برانگیختن حس سپاسگزارى آدمى از طریق بیان نعمتهاى الهى.
یكى از پایههاى مهم جهانشناسى اسلامى، تفكیک میان عالم غیب و عالم شهادت است. «غیب» و «شهادت» به ترتیب، به معناى پنهان و آشكار است. مقصود از غیب، چیزى است كه از حوزه ادراک و آگاهى عادی انسان خارج باشد، مانند فرشتگان، جن و شیطان. برخلاف شهادت كه قابل ادراک است، مانند طبیعت و هر چه در آن است، مثل آسمان و زمین. برای آشنائی بیشتر با این عوالم، ابتدا درباره آسمان به عنوان یکی از پدیدههای عالم شهادت مباحثی مطرح میشود.
۱.آسمان
در دروس خداشناسی گفته شد که كلمه «سماء» در لغت از ریشه «سمو»، به معناى بلند و برافراشته است و از این رو به سقف خانه نیز سماء اطلاق مىشود. (۱) در قرآن كریم، این كلمه ۳۱۳ بار به صورت مفرد و جمع در معانى مختلفی و از جمله درباره پوشش متراكم هوا در اطراف زمین، كُرات آسمانى و آنچه محیط بر همه كُرات آسمانى است، به كار رفته است .هر چند در دروس خداشناسی با رویکرد مناسب با همان بخش، به پارهای از مباحث مربوط به آسمان پرداخته شد، اما برخی محورهاى دیگر در این زمینه كه از منظر جهانشناسی دینی قابل طرح است، عبارتند از:
۱. ۱.خلقت در شش روز
نخست باید خاطر نشان کرد که از قرآن كریم چنین بر مىآید كه جهان طبیعت در طى شش روز آفریده شده است:
___________________
(۱) رک: معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۹۸؛ قاموس قرآن، ج۳ ص۳۳۲.