۶. تصمیم و اراده: برای انجام کارها یا متوقّف ساختن یا دگرگون کردن آنها؛
۷. دوست داشتن، دشمنی ورزیدن و دهها پدیده دیگر که در اعمال انسان، آثار مثبت یا منفی دارد. (۱)
۲. نشانه‌ها در آفرینش زمین، خورشید و ماه
قرآن کریم بیش از ۸۰ بار آفرینش زمین و نظم و تدبیر حاکم بر آن را مورد توجّه قرار داده و پیروان خود را به تفکّر در شگفتی‌های زمین به عنوان یکی از راه‌های خداشناسی، دعوت کرده است. از دیدگاه قرآن كریم، نشانه‌های الهی در زمین چنان گسترده و دقیق است كه هر جویای حقیقتی را به یقین می‌رساند:
﴿وَ فى الْأَرْضِ آیاتٌ لِلْمُوقِنِین﴾. (۲)
و در زمین آیاتی برای طالبان یقین است.
می‌دانیم که زمین یکی از کرات منظومه شمسی است و میان زمین با خورشید و دیگر کرات آن به گونه‌ای ارتباط برقرار شده که امکان زندگی را در این کره خاکی فراهم کرده است. خداوند متعال ضمن اشاره به جنبه‌های گوناگون این ارتباط تنگاتنگ، به عنوان نشانه‌هایی از آفرینش حکیمانه خود، عقل‌ها را مورد خطاب قرار داده و با تذکّراتی، آدمی را به تفکّر وا می‌دارد تا در پی آن، او را به پذیرش وجود آفریدگار بکشاند:
﴿إِنَّ فی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیلِ وَ النَّهارِ وَ الْفُلْكِ الَّتی تَجْری فِی الْبَحْرِ بِما ینْفَعُ النَّاسَ وَ ما أَنْزَلَ اللهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ ماءٍ فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ بَثَّ فیها مِنْ كُلِّ دابَّةٍ وَ تَصْریفِ الرِّیاحِ وَ السَّحابِ الْـمُسَخَّرِ بَینَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یعْقِلُون﴾. (۳)
بی‌گمان در آفرینش آسمان‌ها و زمین و در پی یکدیگر آمدن شب و روز و کشتی‌هایی که
___________________
(۱) مکارم شیرازی، پیام قرآن، ج۲، ص۱۲۱-۱۲۲.
(۲) ذاریات / ۲۰.
(۳) بقره / ۱۶۴.
