درس چهل و سوم
غیبت امام مهدی عجلاللهتعالىفرجهالشريف
درس گذشته به بیان اصل مهدویت اختصاص یافت و از دلایل امامت حضرت ولی عصر عجلاللهتعالىفرجهالشريف نمونههایی بیان شد. این درس سراسر به موضوع غیبت میپردازد و از اسباب و آثار آن و نیز از راز دیرزیستی حضرت حجت پرده بر میدارد و در ضمن به وظیفه منتظران در این دوره اشاره میشود.
پس از امام حسن عسکری عليهالسلام ، بنا به دلایل سیاسی و همچنین براساس حکمت و مصلحت الهی ، امام دوازدهم از همان آغاز ولادت تا اندازهای از دیدهها پنهان نگه داشته شده و پس از رسیدن به مقام امامت نیز به امر خداوند متعال غیبت اختیار کردند. البته حکمت غیبت را به حقیقت آن نمیتوان تبیین کرد و تنها پس از ظهور حضرتش آشکار خواهد شد، اما آن گونه که از روایات بدست میآید یکی از دلایل این امر را قصد جان امام دوازدهم، توسط هیئت حاکمه وقت، بیان کردهاند. (۱)
برای امام زمان عجلاللهتعالىفرجهالشريف دو غیبت بوده است: یکی از سال ۲۶۰ تا سال ۳۲۹ ق به مدت ۶۹ سال که به « غیبت صغری» مشهور است. و دیگری از سال ۳۲۹ ق تاکنون که غیبت کبری (غیبت تامّه) نام دارد. (۲) در طول مدت غیبت صغری، چهار نماینده از طرف امام عجلاللهتعالىفرجهالشريف تحت عنوان « نائب خاص» و موسوم به « نوّاب اربعه» به نام های عثمان بن سعید، محمد بن عثمان، حسین بن روح و علی بن محمد سیمری با آن حضرت ارتباط داشتند و نامهها، اموال و درخواستهای مردم را به حضرت ارائه میکردند و پاسخ ایشان را به اطلاع مردم میرساندند. اما همین ارتباط یک سویه نیز با در گذشت چهارمین نائب و با اطلاع قبلی به وی، به پایان میرسد. (۳)
___________________
(۱) کمال الدین، ج ۲، ص ۴۸۱؛ الخرائج و الجرائح، ج ۲،ص ۹۵۵.
(۲) کافی، ج ۱، ص ۳۴۰؛ و نیز رک: غیبت طوسی، ص۳۹۵.
(۳) غیبت طوسی، ص ۳۹۵؛ کمال الدین، ج۲، ص۵۱۶.