درس بیست و سوم
ویژگی‌های پیامبران ـ عصمت
در درس گذشته با یکی از ویژگی های انبیاء الهی آشنا شدیم و اثبات شد که مسئولیت و مأموریت پیامبران به گونه‌ای است که بدون سرمایه‌های عظیم علمی و معرفتی به انجام نمی‌رسد، علومی که تنها از سرچشمه الهی به دست می‌آید و پیامبران را نسبت به سایر انسانها برتری و فزونی می‌بخشد.از دیگر ویژگی‌های انبیاء، عصمت است. در این درس ابعاد مختلف این ویژگی مورد بحث قرار می‌گیرد.
در خصوص عصمت پیامبران، از دیرباز مباحث بسیاری در بین متفکران و متدینان مطرح شده است که در اینجا تنها می‌توان به چند مبحث مقدماتی در این زمینه اشاره کرد.
۱. تعریف عصمت
«عصمت» در لغت به معنای بازداشتن، حفظ کردن و نگهداشتن است. (۱) مقصود از «عصمت» این است كه پیامبران باید در مقابل گناه و خطا مصون وبیمه باشند.امام صادق عليه‌السلام ، معصوم را این‌چنین تعریف می‌فرمایند:
«الْـمَعْصُومُ هُوَ الْـمُمْتَنِعُ بِاللّٰـهِ مِنْ جَمِيعِ مَحَارِمِ اللّٰـهِ، وَ قَالَ اللّٰـهُ تَبَارَكَ وَتَعَالَى: ﴿ وَ مَنْ يَعْتَصِمْ بِاللّٰـهِ فَقَدْ هُدِىَ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ﴾ (۲). (۳)
معصوم کسی است که به کمک خداوند، خود را از همه حرام‌ها، باز می‌دارد؛ خداوند متعال [در همین خصوص] می‌فرماید:«هر کس به خداوند چنگ زند، به یقین به راه مستقیم هدایت می‌گردد».
___________________
(۱) تاج العروس، ج۱۷، ص۴۸۱ _ ۴۸۲.
(۲) آل عمران /۱۰۱.
(۳) معانی الاخبار، ص۱۳۲.
