بهشت فرجام ابدی نیکوکاران است و همه خوبی‌ها و کمالات را به صورت یکجا در بر‌دارد. در اهمیت و جایگاه بهشت همین بس که قرآن کریم هر گاه به این مقام می-رسد، با تعبیر «فوز عظیم» یا «پیروزی بزرگ» از آن یاد می‌کند. (۱) این جایزه بزرگ الهی به انسانهایی می‌رسد که در سراسر زندگی خود با برنامه‌ریزی دقیق، از فرصت‌های خویش در دنیا به بهترین شکل بهره گرفته‌اند.
۱. نام‌های بهشت
از بهشت با نام‌های متعدّدی در قرآن یاد شده است. اسمی که بیشتر از همه برای بهشت در قرآن ذکر شده «جنّت» است که با مشتقات آن بیش از صد بار تکرار شده است. جنّت در لغت از ریشه «جنّ» به معنای پوشانیدن است و باغ و بوستان را نیز جنّت گویند، چرا که معمولاً زمین آن را درختان می‌پوشانند.
بی‌شماری باغ‌ها و بوستان‌های بهشت با اوصاف خاصی که برای آنها ذکر شده است، جنّت را نامِ با معنایی برای بهشت کرده است. از بهشت با نام‌های دیگری که ترکیبی از همین واژه است، همچون: جنّة الـخُلد، جنّة عَدْن، جنّة النعیم، جنّة المأوی، و جنّة الفردوس یاد شده است که به ترتیب به معنای بهشت جاودانگی، بهشت استقرار و ثبات، بهشت نعمت، بهشت آرامش و سکونت و بهشت فردوس است.
۲. درجات بهشت
هر یک از این اسم‌ها به ویژگی‌هایی در مراتب و درجات بهشت اشاره دارد. در روایتی از پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم با اشاره به درجات بهشت، بالاترین مرتبه بهشت را فردوس دانسته‌اند:
«الْـجَنَّةُ مِائَةُ دَرَجَةٍ مَا بَيْنَ كُلِّ دَرَجَتَيْنِ كَمَا بَيْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ الْفِرْدَوْسُ أَعْلَاهَا دَرَجَةً مِنْهَا تُفَجَّرُ أَنْهَارُ الْـجَنَّةِ الْأَرْبَعَةُ فَإِذَا سَأَلْتُمُ اللهَ فَاسْأَلُوهُ الْفِرْدَوْس». (۲)
___________________
(۱) برای نمونه رک: مائده / ۱۳ و ۱۱۹؛ توبه / ۸۹ و ۱۰۰ و ۱۱۱.
(۲) مجمع البیان، ج ۳، ص ۴۹۸؛ تفسیر الصافی، ج ۳، ص ۲۶۸.
