درس بیست ویکم
راه‌های شناخت پیامبران(۲) - گواهی پیامبر دیگر و قرائن و شواهد
در درس گذشته راه‌های شناخت پیامبران به طور اجمال بیان گردید و سپس یکی از این راهها یعنی معجزه به تفصیل توضیح داده شد.تعریف معجزه و فرق آن با کرامت و جادوگری و چگونگی اثبات معجزه در حق پیامبران الهی، از مباحثی بود که به آنها پرداخته شد. در این درس به دو راه دیگر از راه های شناخت انبیاء اشاره می‌شود.
۲. بشارت یا گواهی پیامبران
راه دیگر برای شناخت حقّانیت مدّعی پیامبری، آن است كه یكی از پیامبران الهی بر آمدنش بشارت داده یا بر صدق مدّعای او گواهی دهد و سفارت الهی او را تأیید نماید؛ زیراهمانگونه كه خواهد آمد، همه پیامبران الهی از مقام عصمت برخوردارند و یكی از مراتب آن، عصمت از گناه و خطاست. بر این اساس، درباره شهادت و گواهی پیامبران نه احتمال خطا وجود دارد و نه احتمال كذب و دروغ بلكه شهادت آنان مطابق با واقعیت است.
البته اعتبار این راه وابسته به وجود دو شرط است:
شرط اول: آن كه گواهی پیامبر مزبور از طریقی معتبر رسیده باشد، مانند آن كه بدون هیچ واسطه‌ای، شهادت و گواهی پیامبر را بشنویم،یا گواهی او به صورت متواتر یا قطعی برای ما بازگو شود. در تاریخ زندگی انبیاء مواردی دیده می‌شود که پیامبر پیشین به فرمان الهی در زمان حیات خود پیامبر بعدی را به مردم معرّفی کرده است. مانند حضرت داود که به امر خداوند فرزند خود حضرت سلیمان را به عنوان جانشین و پیامبر پس از خود معرّفی کرد. (۱) البتّه در موارد دیگر، معمولاً این بشارت با یک فاصله زمانی به مردم می‌رسیده است، مثل بشارت حضرت یحیی به پیامبری حضرت عیسی. (۲)
___________________
(۱) کافی، ج۱، ص۳۸۳؛ صدوق، كمال الدین، ج۱، ص۱۵۶.
(۲) كمال الدین، ج۱، ص۱۵۸.
