آتشى است كه بر اثر احتراق اجسام پدید مى‌آید، یا این كه با آن تفاوت دارد. آنچه مسلّم است سرشت آتشین جن این موجود را توانمند مى‌سازد تا مسافت‌هاى طولانى را با سرعتى شگفت‌آور طى كند و كارهایى را كه انسان عادى از انجام آن، بدون ابزار ناتوان است، انجام دهد.

۲. ۱. تقدّم جن بر انسان در آفرینش

نكته دیگرى كه از قرآن به دست مى‌آید، آن است كه جن پیش از انسان آفریده شده و آفرینش او بر خلقت انسان مقدم است:

﴿وَالجآنَّ خلقناه مِن قَبلُ مِن نارالسَّموم. (۱)

و جن را پیش از آن، از آتش گرم و سوزان خلق كردیم.

۳. ۱. مکلّف بودن جن

یکی از نقاط اشتراک جنّیان و آدمیان آن است كه هدف خلقت هر دو گروه، عبادت و پرستش خداوند یكتا است:

﴿وَمَا خَلَقْتُ الْـجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُون. (۲)

من جن و انس را نیافریدم جز براى اینكه عبادتم كنند (و از این راه تكامل یابند و به من نزدیک شوند).

از پاره‌اى آیات نیز چنین بر مى‌آید كه خداوند در میان جنّیان نیز پیامبرانى را برانگیخته تا آیات الهى را بر آنان عرضه كنند. (۳)

بر این اساس، جنّیان نیز مانند انسان، داراى علم، ادراک و تشخیص حق از باطل و نیز قدرت منطق و استدلال هستند (آیات مختلف سوره جن). همچنین آنها از شعور، اراده و اختیار برخوردارند و از این رو، مانند آدمیان تكلیف و مسئولیت دارند. از همین روی،

___________________

) حجر / ۲۷.

) ذاریات / ۵۶.

) ﴿ يا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ أَ لَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آياتى وَ يُنْذِرُونَكُمْ لِقاءَ يَوْمِكُمْ ... ﴾ (انعام / ۱۳۰).

۵۴۴۱