اگر هستی با هم هماهنگ نبود و دو خدا یا بیشتر آن را پدید آورده بودند، زندگی انسان با همه جهان پیرامون، با چنین نظم و پیوستگی برقرار و پایدار نمیماند. اگر چند ناظم وجود داشت، نظام عالَم، همان گونه که آیه شریفه به آن اشاره کرده است، به هم میخورد و هیچ موجودی در هستی پایدار نمی ماند.
هشام بن حکم میگوید: خدمت امام صادق عليهالسلام عرض کردم دلیل بر یکتایی خدا چیست؟ حضرت فرمودند:
«به هم پیوستگی تدبیر و عدم نقصان در آفرینش. چنانچه خدای عزّ و جلّ فرموده: اگر در آسمان و زمین خدایی جز الله بود بیگمان فساد در آن راه مییافت». (۱)
همچنین، آن حضرت در پاسخ به سؤال زندیقی در مورد یکتایی خدا میفرمایند:
«... پس هنگامی که ما امر خلقت را نظم یافته و فلک را در گردش و تدبیر جهان را یکسان میبینیم و به شب و روز و خورشید و ماه نظر میکنیم، درستی کار و تدبیر و هماهنگی آن دلالت بر این میکند که مدبرّ یکی است». (۲)
۳. خبر دادن همه انبیاء از یکتایی خداوند
یکی از نشانههای یکتایی خدا همین ارسال پیامبران است؛ زیرا اگر خدای دیگری وجود داشت، او هم باید پیامبرانی میفرستاد و آثار قدرتش را به ما نشان میداد. امیرالمؤمنین عليهالسلام در وصیت به فرزندش، امام حسن عليهالسلام ،فرمودهاند:
«اعْلَمْ یا بُنَیَّ أَنَّهُ لَوْ كَانَ لِرَبِّكَ شَرِیكٌ لَأَتَتْكَ رُسُلُهُ». (۳)
بدان ای پسرم! اگر پروردگارت شریک و همتایی داشت رسولان او نیز به سوی تو میآمدند.
از طرف دیگر، تمامی انبیاء خود را فرستاده خداوند یکتا معرفی کردهاند:
___________________
(۱) توحید صدوق، ص۲۵۰.
(۲) کافی، ج۱، ص۸۰؛ توحید صدوق، ص ۲۴۴.
(۳) نهج البلاغه، نامه ۳۱؛ تحف العقول، ص ۷۲.