از این رو، گروهى از انسان ها بوده‌اند كه به پرستش جن اشتغال داشته و گاه نیز برخى انسان‌ها فرمان‌بردار و مسخّر جن مى‌شده‌اند.
امّا بعد از ظهور اسلام و بعثت پیامبر اكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ، جنّیان از استراق سمع ممنوع شدند و این قدرت خود را از دست دادند:
﴿وَ أَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْها مَقاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهاباً رَصَداً﴾. (۱)
و اینكه ما پیش از این به استراق سمع در آسمانها مى‌نشستیم؛ امّا اكنون هر كس بخواهد استراق سمع كند، شهابى را در كمین خود مى‌یابد.
در عین حال اکنون نیز گاه میان برخى انسان‌ها و گروهى از جنّیان ارتباط خاصى برقرار مى‌گردد.
۵. ۱. اصناف جن
جن گاهى بر یک مفهوم وسیع‌تر اطلاق مى‌شود كه انواع موجودات ناپیدا را شامل مى‌گردد، اعم از آنها كه داراى عقل و دركند و آنها كه عقل و درک ندارند، و حتى گروهى از حیواناتى كه با چشم دیده مى‌شوند و معمولاً در لانه‌ها پنهانند، نیز در این معنى وسیع وارد است. شاهد این سخن روایتى از پیامبر اكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم است كه فرمود:
«خَلَقَ اللهُ الْـجِنَ خَمْسَةَ أَصْنَافٍ صِنْفٌ كَالرِّيحِ فِي الْـهَوَاءِ وَ صِنْفٌ حَيَّاتٌ وَ صِنْفٌ عَقَارِبُ وَ صِنْفٌ حَشَرَاتُ الْأَرْضِ وَ صِنْفٌ كَبَنِي آدَمَ عَلَيْهِمُ الْـحِسَابُ وَالْعِقَابُ». (۲)
خداوند جن را پنج صنف آفریده است: صنفى مانند باد در هوا (ناپیدا هستند) و صنفى به صورت مارها، و صنفى به صورت عقربها، و صنفى حشرات زمین‌اند، و صنفى از آنها مانند انسانند كه بر آنها حساب و عقاب است.
با توجه به این روایت و مفهوم گسترده آن، بسیارى از مشكلاتى كه در روایات و
___________________
(۱) جن / ۹.
(۲) بحارالانوار، ج ۶۰، ص ۲۶۷؛ سفینة البحار، ج ۱، ص ۱۸۶.
