به طوری كه با مراجعه به کتاب خدا، به تنهایی نمیتوان از خصوصیات این عبادت آگاهی یافت. از سوی دیگر، همه مسلمانان در مورد بسیاری از خصوصیات نماز مانند تعداد نمازهای یومیّه و شمار رکعات آنها اتفاق نظر دارند. باید پرسید که منشأ ورود این پذیرفتهها کجاست؟ پاسخ این است که پیامبر اكرم صلىاللهعليهوآلهوسلم به معرفی اجزاء و ارکان نماز پرداخته و فرمودهاند:
«صَلُّوا كَمَا رَأَيْتُمُونِي أُصَلِّي». (۱)
به همان گونه که دیدهاید من نماز میخوانم، نماز بگزارید.
به همین منوال پس از پیامبر اکرم صلىاللهعليهوآلهوسلم نیز باید کسانی باشند که احکام خدا را در مواردی که پیامبر برای عموم مردم بیان نکرده است، توضیح دهند. بدیهی است پیامبر گرامی اسلام فرصت نیافتند بسیاری از معارف دینی و قرآنی را برای مردم بیان كنند. حتی در خصوص مواردی چون نماز كه از سوی ایشان بسیاری از ابعاد آن تبیین گشت، باز هم به دلیل غفلت یا نادانی مردم، پارهای از بخشهای نماز مورد دستبرد و تحریف قرار گرفت كه در این زمینه دانشمندان اهل سنّت نیز صریحاً اعتراف كردهاند. (۲)
بر این اساس، به همان دلیل که برای تبیین قرآن به سنّت نبوی نیازمندیم، پس از پیامبر هم، برای تبیین قرآن و سنّت نبوی، به جانشینِ راستین رسول نیاز داریم که دارای صفات لازم برای جانشینی آن حضرت داشته باشد و بتواند به درستی از عهده بیان حقائق دین برآید.
۲.رفع اختلاف امّت وحفظ وحدت
یکی از شؤون پیغمبر اکرم صلىاللهعليهوآلهوسلم رفع اختلاف امت و حفظ وحدت امت اسلامی بر محور ریسمان حقائق الهی بود.
___________________
(۱) صحیح بخاری، كتاب مواقیت الصلاة، باب تضییع الصلاة عن وقتها، ج ۱، ص ۵۴۰ - ۵۴۲؛ ابن أبی جمهور، عوالی اللئالی، ج۳، ص۸۵.
(۲) صحیح بخاری، ج ۱، ص ۹۱؛ ابن طاووس، الطرائف فی معرفة مذاهب، ج ۲، ص ۵۳۵ - ۵۴۵.