﴿يَوَدُّ الْـمُجْرِمُ لَوْ يَفْتَدى مِنْ عَذابِ يَوْمِئِذٍ بِبَنيهِ * وَصاحِبَتِهِ وَأَخيهِ * وَفَصيلَتِهِ الَّتى تُؤْويهِ * وَمَنْ فِى الْأَرْضِ جَميعاً ثُمَّ يُنْجيهِ﴾. (۱)
گنهكار دوست مى‌دارد فرزندان خود را در برابر عذاب آن روز فدا كند، و همسر و برادرش را، و قبیله‌اش را كه همیشه از او حمایت مى‌كرد، و همه مردم روى زمین را تا مایه نجاتش گردند.
که به او پاسخ داده می‌شود:
﴿ كَلاَّ إِنَّها لَظَى﴾. (۲)
امّا هرگز چنین نیست (كه با اینها بتوان نجات یافت، آرى) شعله‌هاى سوزان آتش است.
دو تفاوت عمده عذاب‌های اخروی با عذاب‌های دنیا، یكی در دوام و همیشگی بودن آنها و دیگری، در شدت و خلوص عذاب‌های دوزخ است. عذاب‌ها و دردهای دنیوی نقطه پایانی دارد و در نهایت با مرگ تمام می‌شود اما عذاب جهنم نه پایانی دارد و نه مرگی در کار است که به سختی‌ها و سوزش‌ها پایان دهد. به این دو ویژگی در آیه زیر اشاره شده است:
﴿وَ الَّذينَ كَفَرُوا لَـهُمْ نارُ جَهَنَّمَ لا يُقْضى عَلَيْهِمْ فَيَمُوتُوا وَ لا يُخَفَّفُ عَنْهُمْ مِنْ عَذابِها كَذلِكَ نَجْزى كُلَّ كَفُورٍ﴾ (۳)
و كسانى كه كافر شدند، آتش دوزخ براى آنهاست؛ هرگز فرمان مرگشان صادر نمى‌شود تا بمیرند، و نه چیزى از عذابش از آنان تخفیف داده مى‌شود؛ این گونه هر كفران‌كننده‌اى را كیفر مى‌دهیم.
شدت و خلوص عذاب‌های جهنم به حدی است که مقدار اندکی از آنها می‌تواند دنیا را نابود کند. جبرئیل عظمت و شدت عذاب‌های جهنم را برای پیامبر اسلام این گونه بیان نموده است:
___________________
(۱) معارج / ۱۱ - ۱۴.
(۲) معارج / ۱۵.
(۳) فاطر/۳۶.
