(به خاطر بیاورید) هنگامى را كه دو فرشته راست و چپ كه ملازم انسانند اعمال او را دریافت مى‌دارند؛ انسان هیچ سخنى را بر زبان نمى‌آورد مگر اینكه همان دم، فرشته‌اى مراقب و آماده براى انجام مأموریت (و ضبط آن) است.
البته وظیفه هر فرشته، متفاوت با دیگری است؛ فرشته سمت راست مأمور نوشتن کارهای خوب فرد و فرشته سمت چپ مأمور نوشتن کارهای بد و ناشایست می-باشد. (۱)
آری، در روز قیامت چنین کتابی که حاوی همه افعال و کارنامه اعمال انسان است، به دست او می‌دهند. کتابی که هیچ امری از کوچک و بزرگ را فرو گذار نکرده است و با نگاه به آن، به گونه‌ای کارهای او را به یادش می‌آورد که گویا همان ساعت آن عمل را انجام داده است.
امام صادق عليه‌السلام می‌فرمایند:
«هنگامی که روز قیامت شود، كتاب هر كس را به دستش دهند و به او گفته می‌شود بخوان».
راوی به امام می‌گوید: آنچه در آن است را می‌شناسد؟ امام می‌فرماید:
«خداوند به یادش می‌آورد، پس تمام لحظات، کلمات، قدم برداشتن‌ها و هر آنچه انجام داده است را به یاد می‌آورد به گونه‌ای که انگار همان ساعت انجامش داده است و از برای همین می‌گوید: این چه کتابی است که هیچ كوچک و بزرگى را فرو نگذاشته، جز این كه همه را به حساب آورده است». (۲)
دریافت نامه اعمال یا کتاب در قیامت برای مؤمنان و کفّار به یک صورت اتفاق نمی‌افتد؛ در حالی که کتاب کفار به دست چپ و یا از پشت سر آنها داده می‌شود اهل ایمان نامه عملشان را به دست راست دریافت می‌نمایند. بنابراین دادن نامه به دست راست، علامت ایمان شخص بوده و دریافت نامه از پشت سر و یا به دست چپ، خبر از کفر دریافت‌کننده کتاب دارد؛ و لذا هر دسته با دریافت کتاب، عکس العملی متفاوت با دیگری
___________________
(۱) ابن طاووس، سعد السعود، ص۲۲۵؛ بحارالانوار، ج ۵، ص ۳۲۴.
(۲) تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۳۲۸.
