﴿وَ وُضِعَ الْكِتابُ فَتَرَى الْـمُجْرِمينَ مُشْفِقينَ مِـمَّا فيهِ وَ يَقُولُونَ يا وَيْلَتَنا ما لِـهذَا الْكِتابِ لا يُغادِرُ صَغيرَةً وَلا كَبيرَةً إِلَّا أَحْصاها وَوَجَدُوا ما عَمِلُوا حاضِراً وَلا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَداً﴾. (۱)
و كتاب [كتابى كه نامه اعمال همه انسانهاست] در آن جا گذارده مىشود، پس گنهكاران را مىبینى كه از آنچه در آن است، ترسان و هراسانند؛ و مىگویند: «اى واى بر ما! این چه كتابى است كه هیچ عمل كوچک و بزرگى را فرونگذاشته مگر اینكه آن را به شمار آورده است؟! و (این در حالى است كه) همه اعمال خود را حاضر مىبینند؛ و پروردگارت به هیچ كس ستم نمىكند.
نکته مهم در ارتباط با نامه اعمال، چگونگی نوشته شدن آن است و اینکه توسط چه کسانی و در کجا گردآوری و ثبت میشود. از مدارک وحیانی به خوبی بر میآید که خداوند برای هر انسانی در دنیا ملائکهای را گمارده است که مأمور ثبت و نگاشتن اعمال و افکار و حتی نیّتهای انسانها میباشند. در برخی آیات از فرشتگانی بزرگوار یاد شده که نویسندگان اعمال و نگهبانان انسانهایند و بر اعمال انسانها نظارت دارند:
﴿وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَـحَافِظينَ * كِراماً كاتِبينَ * يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ﴾. (۲)
و بىشک نگاهبانانى بر شما گمارده شده، والا مقام و نویسنده (اعمال نیک و بد شما)، كه مىدانند شما چه مىكنید.
در جای دیگر، قرآن کریم به نظارت دو فرشته ازسمت راست و چپ انسان اشاره میكند و خاطرنشان میسازد كه این مراقبت به حدی است که سخنی به زبان در نمیآید مگر اینکه ثبت و ضبط میگردد.
﴿إِذْ يَتَلَقَّى الْـمُتَلَقِّيانِ عَنِ الْيَمينِ وَ عَنِ الشِّمالِ قَعيدٌ * ما يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقيبٌ عَتيدٌ﴾. (۳)
___________________
(۱) کهف / ۴۹.
(۲) انفطار / ۱۰ - ۱۲.
(۳) ق / ۱۷ و ۱۸.