در دریا روانند با فایده‌ای که برای مردم دارند و آن آبی که خداوند از آسمان فرو فرستاده و با آن زمین را پس از مردنش زنده گردانید، و هر گونه جنبنده‌ای را در آن پراکنده کرده است، و نیز در گردش بادها [به هر سو] و ابری که میان آسمان و زمین تسخیر شده است، برای هر گروهی که خرد ورزند، بی‌شک نشانه‌هایی [گویا] وجود دارد.
﴿وَ مِنْ آیاتِهِ اللَّیلُ وَ النَّهارُ وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَر﴾. (۱)
از نشانه‌های او شب و روز و خورشید و ماه است.
از نگاه قرآن کریم، خورشید و ماه، دو دلیل روشن بر خالق حکیم و توانای جهان آفرینش‌اند. در این کتاب آسمانی هفده بار به بیان های مختلف، خردمندان را به تأمل در این دو پدیده شگفت جهان آفرینش دعوت کرده است.
نکته قابل تأمّل در آفرینش خورشید و ماه این است که خورشید با حجمی معادل یک میلیون و ۳۹۱ هزار برابر حجم کره زمین، و ماه با حجمی معادل یک چهل و نهم حجم کره زمین، در نظام آفرینش، مسخّر انسان و در خدمت زندگی او هستند. (۲) این نکته در قرآن کریم مکرّر مورد تأکید قرار دارد:
﴿وَ سَخَّرَ لَكُمُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ دائِبَینِ وَ سَخَّرَ لَكُمُ اللَّیلَ وَ النَّهارَ﴾. (۳)
و خورشید و ماه را که همواره روانند و شب وروز را مسخرتان کرد.
وجود حیات در کره زمین، پیوندی ناگسستنی با نور خورشید دارد. بنابراین، آفرینش خورشید و قرار دادن آن برای بهره‌مندی انسان، در حقیقت، مقدّمه آفرینش انسان و تداوم زندگی اوست. روزی که خورشید خاموش شود، تاریکی و سرمای مرگبار همه جای زمین را فرا خواهد گرفت، نه نسیمی خواهد وزید، نه ابری بر می‌آید و نه برف و بارانی فرو می‌ریزد، چشمه‌ها خشک خواهند شد، نهرها و آبشارها از حرکت باز می-ایستند، گیاهی نمی‌روید، چیزی برای تغذیه وجود نخواهد داشت، توده‌های عظیم یخ زمین را فرا خواهند گرفت و سرانجام، چراغ زندگی خاموش خواهد شد.
___________________
(۱) فصلت / ۳۷.
(۲) ری شهری، دانشنامه عقائد اسلامی، ج۴، ص۳۸۳.
(۳) ابراهیم / ۳۳.
