یعنی انسان مؤمن و جامعه ایمانی باید از هر کاری که فضای دوستی و صمیمیت و اعتماد متقابل را از بین میبرد یا آسیبپذیر میکند با جدّیت پرهیز کند و در صورت گرفتاری به این ناپاکی روحی، از آن توبه کند تا عنایات الهی و رحمت بیکران حق مجدّداً شامل آنها شود.
در سوره توبه نیز درباره پرهیز از دوستیها و روابط ایمان سوز میفرماید:
﴿يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا آباءَكُمْ وَ إِخْوانَكُمْ أَوْلِياءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَى الْإيمانِ وَ مَنْ يَتَوَلَّـهُمْ مِنْكُمْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِـمُون﴾. (۱)
ای کسانی که ایمان آوردهاید هرگاه پدران و برادران شما کفر را بر ایمان ترجیح دهند آنها را ولی (یار و یاور و تکیه گاه) خود قرار ندهید و کسانی از شما که آنان را ولی خود قرار دهند ستمگرند.
ایمان به خدا به معنای رهایی از تعلّقات و وابستگیهای محدود و بیارزش و پیوند زدن روح و دل به خدای نامحدود میباشد. طبیعی است که هرگاه انسان در چهارچوب دلبستگیهای محدود، گذرا و سطحی زندانی شود، بازدهی و رهآورد مناسب را نخواهد داشت.
رعایت حریم اختصاصی و خانوادگی انسانها و پاسداری از مرزهایی که در روابط اجتماعی مقدّس و مورد احترام است، یكی دیگر از نمونههای تأكید دین بر اهمیت مناسبات اجتماعی است. از این رو، ورود به حریم دیگران باید با تحصیل رضایت و کسب اجازه آنان باشد تا این که روابط اجتماعی سالم و مهار شده بر زندگی حکمفرما شود.
در مورد پایبندی به این آداب در روابط اجتماعی در سوره نور میفرماید:
«اى كسانى كه ایمان آوردهاید! در خانههایى غیر از خانه خود وارد نشوید تا اجازه بگیرید و بر اهل آن خانه سلام كنید؛ این براى شما بهتر است؛ شاید متذكّر شوید.» (۲)
___________________
(۱) توبه / ۲۳.
(۲) نور / ۲۷.