ساخته اند، گویا می‌کند. (۱)
د) زمین: زمین نیز از جمله شاهدان قیامت است و بر افعالی که بر روی آن انجام گرفته گواهی می‌دهد. در قرآن مجید آمده است:
﴿يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبارَها﴾. (۲)
در آن روز زمین تمام خبرهایش را بازگو مى‌كند.
در روایات توضیح داده شده كه اخبار زمین همان شهادت او بر اعمالی است که بر روی آن انجام شده است. پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:
«آیا می‌دانید خبرهای زمین چیست؟»
گفتند: خدا و پیامبرش آگاهتر است. فرمودند:
«خبرهای زمین این است که بر هر مرد و زنی به هر آنچه بر روی آن انجام داده است،گواهی می‌دهد؛ می‌گوید فلان عمل را در چنین روزی انجام داد». (۳)
هـ) روز و شب: بر طبق روایات اهل بیت عليهم‌السلام روز و شب نیز از شاهدان قیامت می-باشند و بر اعمال صورت گرفته در زمان خود گواهی می‌دهند؛ شهادت شب و روز در حدیثی چنین آمده است:
«هر موقع که روز فرا می‌رسد، می‌گوید: ای فرزند آدم! در این روز کار خیری انجام بده تا روز قیامت نزد پروردگارت به آن برای تو شهادت دهم. من در زمان گذشته با تو نبوده‌ام و در آینده نیز با تو نیستم. هنگامی که شب فرا می‌رسد، او نیز همین سخنان را بیان می‌كند». (۴)
___________________
(۱) تفسیر قمی، ج۲، ص۲۱۶؛ بحارالانوار، ج ۷، ص ۳۱۲.
(۲) زلزال / ۴.
(۳) بحارالانوار، ج ۷، ص ۹۷.
(۴) کافی، ج ۲، ص ۴۵۵.
