برخی مولی را به معنای دوست و ناصر گرفتهاند تا دلالت حدیث را بر امامت انکار کنند، (۱) اما پیشتر نشان داده شد که معنای اصلی و درست برای مولی همان « اولی به تصرف» است. علامه امینی نیز در الغدیر در معنای مولی به ۲۷ معنا از کتب لغت اشاره کرده است که از جمله مهمترین آنها عبارت است از: الولی، الأولـىٰ بالشیء، السید، المحبّ، الناصر، المتصرف فی الأمر و المتولّی فی الأمر. (۲)
ایشان پس از بررسی معانی یاد شده مینویسد:
در خصوص معنای مولی، پس از بررسی فراوان در کتب لغت و جوامع عربی، به این نتیجه رسیدیم که حقیقت معنای مولی چیزی جز "اولی به شیء" نیست و این معنا، جامع همه معانی دیگر نیز هست و هر کدام از معانی دیگر به عنایتی از این معنا گرفته شدهاند و اطلاق لفظ مولی برای هر کدام از معانی دیگر به مناسبت این معنا بوده است. (۳)
سپس ایشان با ذکر قرائن و شواهد از کتب ادبیات عرب و تفاسیر متعدد از مفسرین نامدار اهل سنت به اثبات مدعای خود میپردازد.
علاوه بر این، در حدیث غدیر، قرائن زیر نیز دلالت دارند که مولی به همان معنی امام و اولویت در تصرف است:
اول، پیامبر اكرم صلىاللهعليهوآلهوسلم قبل از اعلام ولایت علی عليهالسلام با عبارت «مَنْ أَوْلَى النَّاسِ بِالْـمـُؤْمِنِين مِن أنفسِهِم» به روشنی نشان دادند که منظور از مولی همان اولویت در تصرف، امام و رهبری است. به یاد داشته باشیم که این فرمایش پیامبر اکرم، همان آیه شریفه قرآن است که در حق ایشان فرمود: ﴿النَّبىِ أَوْلىَ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ﴾. (۴)
دوم، این که جمعیت حاضر در صحنه غدیر و همه کسانی که بعد از آن، خبر را شنیدند
___________________
(۱) آمدی، غایة المرام فی علم الكلام، ص ۳۲۱؛ تفتازانی، شرح المقاصد، ج ۵، ص ۲۷۳؛ شرح المواقف، ج ۸، ص ۳۶۰.
(۲) الغدیر، ج ۱، ص۳۶۲.
(۳) همان، ۳۶۸.
(۴) احزاب/ ۶.