دادند تا در آن چادر، گروه گروه با آن حضرت دست بیعت دهند و خلافت الهی اش را تبریک گویند. (۱)
البته در مورد دلالت این آیه مخالفان اشکال کرده اند: با توجه به این که آیات قبل و بعد از آیه تبلیغ درباره اهل کتاب و خلاف‌کاری‌های آنهاست، چگونه این آیه به واقعه غدیر ارتباط پیدا می‌کند؟ (۲)
پاسخ این است که قرآن کتاب هدایت است و مطالب آن مانند كتاب‌های رسمی و علمی در فصول و ابواب معینی دسته‌بندی نشده است؛ بلکه آیات آن، به هدف تربیت انسان، طبق نیازها و حوادث مختلف و رویدادها نازل گردیده است. لذا مشاهده می‌شود در حالی که قرآن درباره یکی از غزوات بحث می‌کند، یک حکم فرعی را به میان می‌آورد و همزمان با سخن گفتن درباره یهود و نصاری، روی سخن را به مسلمانان کرده یکی از دستورهای اسلامی را برای آنان باز می‌گوید. (۳)
پرسش دیگری که ممکن است به ذهن آید این است که چرا نام حضرت علی به صراحت در قرآن نیامده و خداوند به پیامبرش نفرموده است: ای رسول ما، امامت علی را ابلاغ کن؟!
پاسخ این است که: اولاً، همه مسائل اسلامی مستقیماً در قرآن نیامده است (۴) ؛ مثلاً قرآن تنها به صورت کلّی به انجام فریضه حج فرمان داده است و جزئیات اعمال حج را پیامبر بیان فرموده‌اند.
ثانیاً، مضامین قرآنی به خوبی بر حقّانیت امیر مؤمنان دلالت دارد، ولی اگر مستقیماً جزئیات امامت حضرت علی بن ابی‌طالب عليه‌السلام در قرآن ذکر می‌شد، این احتمال فزونی می
___________________
(۱) سنن أبی داوود، ج ۱، ص ۲؛ سنن ابن ماجة، ج ۱، ص ۲۶؛ سنن ترمذی، ج ۳، ص ۲۱۳؛ الدرّ المنثور، ج ۳، ص ۳۲۳ و ۴۰۴؛ ینابیع المودّة، ج ۱، ص ۷۸؛ در سنن نسائی، ج ۵، ص ۴۵ بخش اصلی حدیث آمده است.
(۲) رشید رضا، تفسیر المنار، ج ۶، ص۴۶۶.
(۳) برای مطالعه بیشتر، به بحثی که در آغاز تفسیر آیه یادشده در تفسیر نمونه آمده است، رجوع شود.
(۴) این نکته به تفصیل در درس دوم توضیح داده شد.
