جمیع مفسّران شیعه گفتهاند که آیه فوق در قضیه غدیر خم نازل شده است. بسیاری از علمای بزرگ اهل تسنن نیز نزول این آیه را در واقعه غدیر پذیرفتهاند. (۱)
با نزول آیه تبلیغ، رسول اکرم فرمان دادند مسلمانان از حركت بازایستند و آنگاه خطابه مفصّلی ایراد فرمودند. سپس دست علی را گرفته بالا بردند، آن چنان که سپیدی زیر کتف هر دو نمایان شد. در اینجا صدای پیغمبر رساتر و بلندتر شد:
«أَيُّهَا النَّاسُ! مَنْ أَوْلَى النَّاسِ بِالْـمُؤْمِنِين مِن أنفسِهِم؟»
ای مردم! چه کسی از همه مردم نسبت به مسلمانان از خود آنها سزاوارتر است؟ گفتند: خدا و رسول او داناترند. پیامبر صلىاللهعليهوآله فرمودند: خدا مولا و راهبر من است و من مولا و راهبر مؤمنان و نسبت به آنها از خود ایشان سزاوارترم.
آنگاه فرمودند:
«فَمَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌ مَوْلَاهُ».
هر کس من مولا و رهبر اویم پس (بداند که) علی مولا و رهبر اوست.
این سخن را سه بار (و به گفته بعضی از راویان حدیث، چهار بار) تکرار کردند و به دنبال آن، دعا فرمودند:
خداوندا! دوستان او را دوست و دشمنان او را دشمن بدار. با آن کس که به او مهر ورزد مهربانی کن و هر آن را که کینه او داشته باشد دشمن باش. یارانش را یاری ده و آنها که او را رها کنند از یاری خویش محروم دار. پیوسته حق را همراه او بگردان، هرجا که او میگردد.
در پایان نیز فرمودند:
«ألا فَلْيُبَلِّغِ الشَّاهِدُ الْغَائِبَ».
هان! همه حاضران این خبر را به غائبان برسانند.
آن گاه دستور دادند تا خیمهای برای امیرمومنان برپا شود و به انبوه جمعیت نیز فرمان
___________________
(۱) علاقهمندان را به مطالعه کتابهای گرانسنگ و محققانه الغدیر علامه امینی و إحقاق الحق قاضی نور الله شوشتری و المراجعات علامه شرف الدین و دلائل الصدق شیخ محمد حسن مظفر ارجاع میدهیم.