جابر بن سمره می‌گوید: آن گاه پیامبر سخنی گفت که نفهمیدم. به پدرم گفتم رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم چه فرمود؟ گفت: فرمود: «كلّهم من قريش» یعنی: همه آنها از قریش هستند. (۱)
متقی هندی بر اساس منابع اهل سنت این روایت را به صورتهای مختلفی نقل کرده است که همه آنها در عبارت دوازده جانشین و این که همگی از قریش هستند، مشترکند، هر چند در برخی موارد به جای عزیزاً، کلماتی چون منیعاً، قائماً، مستقیماً، صالحاً، ظاهراً و مانند آن آمده است. (۲)
مشکلی که شارحان اهل سنت با آن روبرو شده‌اند تطبیق این دوازده خلیفه با کسانی است که بعد از پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم بر منصب خلافت تکیه زده‌اند. در این خصوص در طول قرنهای پیاپی احتمالات فراوانی داده شده است که هیچکدام قانع كننده نبوده است. یکی از محقّقان سنّی معاصر تلاش اهل سنت برای حل این معضل را برشمرده و پس از نقد همه نظریات گذشتگان، در پایان نتیجه می گیرد:
در صحّت حدیث هیچ تردیدی نیست و برخی از دانشمندان (اهل سنت) مهدی بشارت دهنده را نیز در شمار این دوازده نفر می‌دانند ... اما همان گونه که گذشت قول برتر آن است که دوازده خلیفه با خلافت هشام بن عبد الملک اموی پایان می‌پذیرد! و شکی نیست که در ایّام این خلفا دین بر پا و پیروز بوده است. (۳)
اما این راه حل هم مشکل را حل نمی‌کند زیرا هشام بن عبدالملک دهمین خلیفه اموی است و قبل از او نُه نفر از امویان بر مسند خلافت تکیه زده‌اند و اگر به این افراد خلفای راشدین هم اضافه کنند تعداد به سیزده نفر می‌رسد.
به هر صورت که حساب کنند عدد ۱۲ در حدیث فوق، جز با امامان شیعه عليهم‌السلام جور در
___________________
(۱) صحیح بخاری، ج ۹، ص ۸۱ ، رقم ۷۲۲۲، باب الاستخلاف؛ صحیح مسلم، ج۳، ص ۱۴۵۲، رقم ۱۸۲۱، باب الناس تبع لقریش؛ و نیز رک: صافی گلپایگانی، منتخب الأثر، ج ۱، ص ۱۷ - ۹۹.
(۲) كنز العمال، ج ۱۲، ص ۳۲ - ۳۴.
(۳) بستوی، المهدی المنتظر عجل‌الله‌تعالى‌فرجه‌الشريف فی ضوء الأحادیث والآثار الصحیحة، ص ۳۳۲ - ۳۳۷.
