انسانها از رتبه حیوانیت به بالاترین کمالات انسانی، و برقراری عدل و داد است، فقط به دوره زندگی خاتم الانبیاء صلىاللهعليهوآله اختصاص دارد!؟
بیتوجّهی به این اهداف بعد از رحلت ایشان، بشریت را از نتایج بعثت انبیاء دور میسازد. ضرورت دستیابی به این مهم، در امامت بعد از پیامبر جلوه میکند. لذا امامت اهل بیت عليهمالسلام ، ادامه و استمرار رسالت پیامبر اکرم صلىاللهعليهوآله میباشد تا تمامی اهداف انبیاء به ثمر نشیند. تنها تفاوت امام و نبی در آن است که وحی تشریعی که شاخص نبوّت است، با رحلت پیامبر صلىاللهعليهوآله پایان میپذیرد، امّا بقیه مقامات خاتم الانبیاء در ائمّه بعد از ایشان جلوه میكند.
حدیث منزلت که از رسول خدا صلىاللهعليهوآله در بخش قبل روایت شد، علاوه بر مسئله خاتمیت، این حقیقت را نیز در مورد امیرالمؤمنین عليهالسلام بیان میكند. این روایت به همانندی منزلت و وظایف پیامبر و وصی او اشاره میکند و تفاوت مقامات این دو بزرگوار را در وحی و نبوت تشریعی میداند. این سخن بدین معناست که همه شریعتِ خاتم به طور کامل از جانب خداوند به نبی مکرّم اسلام وحی گردیده است و هیچ شریعت جدیدی در نظام امامت به ائمّه وحی نخواهد شد. از این رو، حلال و حرام خدا و پیامبر، تا روز قیامت به همان صورت باقی خواهد ماند. البته امامان معصوم وظیفه اساسی در مقام تبیین و روشن سازی شریعت پیامبر خاتم خواهند داشت.
با به پایان رسیدن سلسله نبوّت، وحی الهی از نوع تشریعی، ختم گردید، امّا وحی غیر تشریعی ختم نشده است. خداوند متعال
در سوره قدر میفرماید:
﴿تَنَزَّلُ الْـمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ﴾. (۱)
درشب قدر،فرشتگان، با روح، به فرمان پروردگارشان، برای هر كاری فرود میآیند.
در این آیه، كلمه﴿ تَنَزَّلُ﴾ فعل مضارع میباشد و بر استمرار نزول فرشتگان و روح دلالت میکند. در زمان رسول خدا صلىاللهعليهوآله ، فرشتگان و روح بر پیامبر نازل میشدند، و بعد از حضرتش، فرشتگان بر جانشیان آن حضرت فرود میآیند و این نزول تا روز قیامت ادامه
___________________
(۱) قدر / ۴.