«إِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ مَكَّنَ أَنْبِيَاءَهُ مِنْ خَزَائِنِ لُطْفِهِ وَكَرَمِهِ وَرَحْمَتِهِ وَعَلَّمَهُم مِنْ مَخْزُونِ عِلْمِهِ». (۱)

همانا خداوند عزّوجلّ، انبیای خویش را از گنجینههای لطف و کرم و رحمتش بهره‌مند و از علم مخزونش آگاه نموده است.

البتّه برخی از دانش‌های انبیاء از حجّت‌های الهی پیشین اخذ می‌شود، امّا در همین حالت هم مصدر اصلی این حقایق علمی، خود حقّ متعال خواهد بود، زیرا منشأ دانش‌های انبیای گذشته نیز وحی الهی است. حضرت باقر عليه‌السلام آنجا كه استمرار حجّت‌های الهی را بیان می‌فرمایند، در داستان حضرت آدم عليه‌السلام ، به دستور الهی در جهت انتقال علوم نبوّت به نبی و حجّت بعدی اشاره کرده، می‌فرمایند:

هنگامی که دوران نبوّت حضرت آدم عليه‌السلام به پایان رسید و روزهایش به سر آمد، خداوند عزّوجلّ به او وحی کرد: ای آدم، نبوّت تو به پایان رسید و روزگارت به سر آمد، لذا علمی که نزد توست، و ایمان و اسم اکبر و آثار علم نبوّت را در فرزندت، هبةالله قرار بده، زیرا من علم، ایمان، اسم اکبر و آثار نبوّت را در ذرّیهات تا روز قیامت قطع نخواهم کرد، و زمین را بدون عالمی که به واسطه او دین و بندگی من شناخته شود، رها نخواهم کرد . (۲)

به همین جهت، امام باقر عليه‌السلام ، رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله را وارث تمام علوم انبیاء و رسولان الهی گذشته معرّفی می‌فرمایند:

«إِنَّ مُحَمَّداً وَرِثَ عِلْمَ مَنْ كَانَ قَبْلَهُ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ وَالْـمُرْسَلِين».‌ (۳)

همانا محمّد صلى‌الله‌عليه‌وآله علم انبیاء و رسولان قبل از خود را به ارث برد.

بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که دانش‌های انبیای الهی به طور مستقیم و غیر مستقیم از وحی الهی نشأت می‌گیرد و از همین جهت است که آنان بر دیگر بندگان و دانشمندان بشری امتیاز و برتری دارند.

___________________

) بحار الانوار، ج۱۱، ص۳۷.

) كافی، ج۸، ص۱۱۴؛ محاسن، ج۱، ص۲۳۵؛ تفسیر عیاشی، ج۱، ص۳۱۰.

) بصائرالدرجات، ص‌۱۲۱؛ کافی، ج۱، ص۲۲۴.

۵۴۴۱