﴿أَ فَحَسِبْتُمْ أَنَّما خَلَقْناكُمْ عَبَثاً وَ أَنَّكُمْ إِلَینا لا تُرْجَعُون﴾. (۱)
آیا چنین پنداشتید كه ما شما را بیهوده آفریدیم، و به سوی ما بازگشت نمیكنید؟
ازسوی دیگر قرآن کریم برخی از این اهداف را نیز مشخص میسازد.گاه، هدف آفرینش، عبودیت و بندگی خداوند قرار داده شده است:
﴿وَ ما خَلَقْتُ الْـجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِیعْبُدُونِ﴾. (۲)
من جن و انسانها را نیافریدم مگر اینكه عبادتم كنند.
و گاه، هدف آفرینش آگاهی و بیداری و تقویت ایمان و اعتقادات است:
﴿اللهُ الَّذِى خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یتَـنَزَّلُ الامْرُ بَینَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللهَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ﴾. (۳)
خدا همان كسی است كه آسمانهای هفتگانه، و زمینهائی همانند آنان را آفرید و فرمانش در میان آنها جاری گردید تا شما بدانید که خدا بر هر چیزی قادر است.
وگاه نیز هدف آفرینش، آزمایش و شناخت نیکوکاران از بدکاران و پرورش آدمیان معرفی شده است:
﴿الَّذِی خَلَقَ الْـمَوْتَ وَ الْـحَیاةَ لِیَبْلُوَكُمْ أَیكُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً﴾. (۴)
او خدایی است كه مرگ و زندگی را آفرید تا شما را در میدان حسن عمل بیازماید.
چنان که پیداست، آیات فوق که به ابعاد علمی و عملی انسان اشاره میکند، بیانگر هدف تكاملی آفرینش است كه به خود انسان باز میگردد. امام صادق عليهالسلام در پاسخ به این پرسش که هدف از آفرینش مخلوقات چیست، فرمودند:
___________________
(۱) مؤمنون / ۱۱۵.
(۲) ذاريات / ۵۶.
(۳) طلاق / ۱۲.
(۴) ملک / ۲.