﴿قُلْ كُلٌّ یَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِه﴾. (۱)
[ای پیامبر] بگو هر کسی بر اساس شاکلۀ خود عمل می‌کند.
و در حدیث دیگر، از پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله نقل شده است که فرمود:
«إِنَّـمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّـیاتِ وَ لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى». (۲)
بدرستی که اعمال به نیت‌ها بستگی دارد و هر انسانی دارای آن چیزی است که نیت می‌کند.
حال با توجه به این که عمل انسان به نیت او بستگی دارد و نیت کافران و تبه‌کاران بی‌باک این بوده که تا ابد گناه کنند، عقلاً مستحقّ کیفری ابدی خواهند بود.
امام صادق عليه‌السلام در این باره می‌فرماید:
«إِنَّـمَا خُلِّدَ أَهْلُ النَّارِ فِی النَّارِ لأَنَّ نِـیـاتِهِمْ كَانَتْ فِی الدُّنْیا أَنْ لَوْ خُلِّدُوا فِیهَا أَنْ یَعْصُوا اللهَ أَبَداً وَ إِنَّـمَا خُلِّدَ أَهْلُ الْـجَنَّةِ فِی الْـجَنَّةِ لِأَنَّ نِیاتِهِمْ كَانَتْ فِی الدُّنْیا أَنْ لَوْ بَـقُوا فِیهَا أَنْ یُـطِیعُوا اللهَ أَبَداً، فَـبِالنِّـیاتِ خُلِّدَ هَؤُلَاءِ وَهَؤُلَاءِ».
بدرستی که اهل جهنّم تا ابد در آتش‌اند؛ زیرا نیتشان این بود که اگر تا ابد در دنیا باشند، همواره از فرمان خدا سرپیچی کنند. و اهل بهشت تا ابد در نعمت بسر می‌برند؛ زیرا نیتشان این بود که اگر در آن باقی باشند، همواره فرمان خدا را پذیرا باشند. بنابراین خلود هر کدام از این دو گروه به جهت نیت خودشان است.
سپس امام عليه‌السلام آیه شریفه ﴿قُلْ كُلٌّ یعْمَلُ عَلى شاكِلَتِه﴾را تلاوت فرمودندو در تفسیر آن افزودند: « عَلَی نِیَّتِهِ». (۳)
از این حدیث شریف استفاده می‌شود که «نیت نافرمانی همیشگی خداوند متعال» جرمی است که کیفر آن عذاب ابدی است؛ زیرا این گناه خود گناهی است دائمی و به یک زمان و مکان خاص و اندک محدود نمی‌شود.
___________________
(۱) إسراء / ۸۴.
(۲) امالی طوسی، ص۶۱۸؛ دعائم الاسلام، ج۱، ص۴، و نیز رک: کافی، ج۴، ص۸۴.
(۳) کافی، ج۲، ص۸۵؛ برقی، محاسن، ج۲، ص۳۳۱؛ تفسیر عیاشی، ج۲، ص۳۱۶.
