صراط در بیانات اهل‌بیت آمده است كه از مو باریک‌تر و از شمشیر برنده‌تر است. (۱)
در روایات بیان شده است كه عبور مردم از صراط به صورتهای مختلف صورت می‌گیرد؛ برخی از مردم به مانند برق می‌گذرند و برخی همچون دویدن اسب و برخی راه می‌روند. گروهی هم به دست و پا در تلاشند و بعضی بر صراط آویزانند که قسمتی از بدنشان آتش گرفته است. (۲)
در معرفی صراط می‌باید به گذرگاههای صعب العبور آن پرداخت که از سه گردنه سخت در صراط نام برده شده است:
«بر صراط سه گذرگاه وجود دارد؛ بر گذرگاه اول، صله رحم و امانت است، بر گذرگاه دوم نماز و بر گذرگاه سوم عدل پروردگار جهانیان است که معبودی غیر او نیست. پس به مردم امر می‌کنند بر صراط بگذرند؛ رَحِم و امانت آنها را نگه می‌دارند، اگر از آن نجات یافتند، نماز آنها را متوقف می‌کند و سپس اگر از آن نیز نجات یافتند، در پایان راه پروردگار جهانیان است و این سخن خداست که پروردگارت در کمین‌گاه است.
مردم بر صراط برخی با دست چسبیده و بعضی در حالی که یک پایشان لغزیده با پای دیگر خود را نگه می‌دارند و ملائکه در اطراف آنان ندا می‌کنند: ای حلیم! بیامرز و چشم بپوش و به سلامت بدار. و مردم مانند شب‌پره در آتش می‌ریزند و هر که به فضل و رحمت الهی گذشت، شکر و حمد الهی به جا می‌آورد». (۳)
از برخی روایات استفاده می‌شود كه عقبات و گردنه‌های صراط بیش از این موارد و به تعداد واجبات از اوامر و نواهی الهی است و به همان نام‌ها نیز خوانده می‌شود؛ نام یکی از آنها "ولایت" است، همه خلایق در آن گردنه نگه داشته می‌شوند و از ولایت حضرت علی عليه‌السلام و ائمه معصومین سؤال می‌کنند؛ اگر چنین ولایتی را در دنیا پذیرفته باشد نجات می‌یابد و می‌گذرد وگرنه در جهنم فرو می‌رود. آیه ﴿وَقِفُوهُم اِنَّهُم مَسئُولُونَ﴾ (۴) اشاره به
___________________
(۱) کافی، ج ۸، ص۳۱۲؛ تفسیر قمی، ج ۲، ص۴۲۱.
(۲) امالی صدوق، ص ۱۷۷؛ الزهد، ص۹۲؛ و نیز رک: بحارالانوار، ج۸، باب ۲۲ الصراط.
(۳) تفسیر قمی، ج۲، ص۴۲۱؛ بحارالانوار، ج ۸، ص ۶۵.
(۴) صافات / ۲۴.
