سبک است، افرادى هستند كه سرمایه وجود خود را، بخاطر ظلم و ستمى كه نسبت به آیات ما مىكردند، از دست دادهاند.

﴿فَأَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوازينُهُ* َفهُوَ في عيشَةٍ راضِيَةٍ * وَ أَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوازينُهُ فَأُمُّهُ هاوِيَةٌ. (۱)

امّا كسى كه (در آن روز) ترازوهاى اعمالش سنگین است، در یک زندگى خشنودكننده خواهد بود! و امّا كسى كه ترازوهایش سبک است، پناهگاهش «هاویه» [دوزخ] است.

در روایتی که در تفسیر این آیه آمده است، کارهای خوب را موجب سنگینی میزان و کارهای بد را مایه سبکی آن دانسته است:

«أَمَّا قَوْلُهُ﴿فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازِينُهُ‌، ﴿وَ خَفَّتْ مَوازِينُهُفَإِنَّـمَا يَعْنِي الْـحِسَابَ تُوزَنُ الْـحَسَنَاتُ وَ السَّيِّئَاتُ فَالْـحَسَنَاتُ ثِقْلُ الْـمِيزَانِ وَالسَّيِّئَاتُ خِفَّةُ الْـمِيزَانِ‌». (۲)

اما سخن خداوند در مورد كسانی كه موازین آنها سنگین یا سبک است، منظور حسابرسی است كه نیكی‌ها و بدی‌ها وزن می‌گردد و نیكی‌ها سنگینی میزان و بدی‌ها سبكی میزان می‌باشد.

هر چند در وجود اصل میزان در قیامت شکی نیست اما در ماهیتش بیانات گوناگونی رسیده و مصادیق مختلفی برای آن ذکر شده است. در روایتی، امام صادق عليه‌السلام موازین را انبیاء و اوصیاء دانسته‌اند و در حدیثی بیان شده كه میزان کنایه از عدل است.

«سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللّٰـهِ عليه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللّٰـهِ عَزَّ وَ جَلَ: ﴿وَ نَضَعُ الْـمَوازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيامَةِ فَلا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئاً، قَالَ: هُمُ الْأَنْبِيَاءُ وَالْأَوْصِيَاءُ عليهم‌السلام ».‌ (۳)

___________________

) قارعه / ۶ - ۹.

) توحید صدوق، ص ۲۶۷.

) معانی الاخبار، ص ۳۱؛ و نیز رک: کافی، ج۱، ص۴۱۹.

۵۴۴۱