﴿أّوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللهَ الَّذي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ لَمْ يَعْيَ بِخَلْقِهِنَّ بِقادِرٍ عَلى أَنْ يُحْيِيَ الْـمَوْتى بَلى إِنَّهُ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدير﴾. (۱)
آیا آنها نمى‌دانند خداوندى که آسمانها و زمین را آفرید و از آفرینش آنها ناتوان نماند، مى‌تواند مُردگان را زنده کند؟! آرى او بر هر چیز تواناست.
۲ .۲ .۲. خلقت اولیه انسان
در جای دیگر، خداوند متعال بعید دانستن معاد را از سوی کسانی می‌داند که خلقت اولیه خود را فراموش کرده‌اند؛ زیرا کسی که به آفرینش آغازین خود توجه نماید، تصدیق می‌کند که خداوند همان گون که برای اولین بار، در حالی که هیچ بود، او را آفرید، می‌تواند بار دیگر، استخوان‌های پوسیده‌اش را باز گرداند و بدو حیاتی تازه بخشد. روزی یکی از مشرکان به نام اُبَیِّ بن خَلَف استخوان پوسیده‌ای را در دست خود فشرد و به صورت خاک در آورد و خطاب به پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله گفت: آیا می‌پنداری که خدای تو این استخوان پوسیده و خاک شده را زنده می‌گرداند؟ (۲) خداوند در پاسخ وی آیات زیررا فرو فرستاد:
﴿وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلاً وَ نَسِىَ خَلْقَهُ قالَ مَنْ يُحْىِ الْعِظامَ وَ هِىَ رَميمٌ * قُلْ يُحْييهَا الَّذى أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَليم﴾. (۳)
و براى ما مثالى زد و آفرینش خود را فراموش کرد و گفت: چه کسى این استخوان‌ها را زنده مى‌کند در حالى که پوسیده است؟! بگو: همان کسى آن را زنده مى‌کند که نخستین بار آن را آفرید؛ و او به هر مخلوقى داناست.
۳ .۲ .۲. معاد در طبیعت
خداوند در آیاتی از قرآن مجید انسان‌ها را به صورت ملموس و تجربه‌پذیر به معاد در طبیعت توجه می‌دهد و نشان می‌دهد همان‌گونه که با بارش باران بر زمینی خشک و
___________________
(۲) امالی طوسی، ص ۱۹؛ امالی مفید، ص۲۴۷.
(۳) یس/ ۷۸ - ۷۹.
