الطَّعامَ عَلى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يَتِيماً وَ أَسِيراً * إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللّٰـهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً * إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً * فَوَقاهُمُ اللهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً﴾. (۱)
به یقین ابرار (و نیكان) از جامى مى‌نوشند كه با عطر خوشى آمیخته است، از چشمه‌اى كه بندگان خاص خدا از آن مى‌نوشند، و از هر جا بخواهند آن را جارى مى‌سازند! آنها به نذر خود وفا مى‌كنند، و از روزى كه شرّ و عذابش گسترده است مى‌ترسند، و غذاى (خود) را با اینكه به آن علاقه (و نیاز) دارند، به مسكین و یتیم و اسیر مى‌دهند! (و مى‌گویند:) ما شما را بخاطر خدا اطعام مى‌كنیم، و هیچ پاداش و سپاسى از شما نمى‌خواهیم! ما از پروردگارمان خائفیم در آن روزى كه عبوس و سخت است! (بخاطر این عقیده و عمل) خداوند آنان را از شرّ آن روز نگه مى‌دارد و آنها را مى‌پذیرد در حالى كه غرق شادى و سرورند.
در فضائل و مکارم اخلاقی، ایثار کمالی بالاتر از جود و سخاوت است، چرا که در بخشش، انسان افزوده بر نیاز خود را به نیازمند می بخشد اما در ایثار آن چه را که خود بدان نیازمند است در راه خدا انفاق می کند. نمونه ای از ایثار و فداکاری اهل البیت را می توان در شأن نزول سوره انسان (هل أتی) مشاهده کرد.
ماجرا از این قرار بود که امیرالمؤمنین با همسر و دو فرزند بزرگوارش طی سه روز، افطاری خود را که قرص نان جوینی بیش نبود، به مسکین و یتیم و اسیری بخشیدند و خود با آب افطار نمودند. درجه اخلاص این ایثار به حدی بود که خداوند متعال در شأن ایشان سوره هل اتی را نازل فرمود و از خود گذشتگی آنان را با تعابیری زیبا و والا ستود.
از این آیات استفاده می‌شود، که اهل البیت عليهم‌السلام نیکوکارانی هستند که به عهد و پیمان خود با خداوند وفا می‌کنند؛ به مقام خوف از پروردگار نائل آمده‌اند؛ دارای مقام صبر هستند و به جهت همین ایثار و فداکاری خالصانه و خوف از خدا و صبر در برابر مصائب، از عالی‌ترین نعمتها و عطاهای الهی در روز واپسین برخوردار هستند.
___________________
(۱) انسان / ۵-۱۱.
