نیست. (۱) «لغو» نیز در لغت به همین معناست. (۲) انجام چنین کاری از جهل و نادانی سرچشمه می‌گیرد و خداوند از جهل و نادانی منزّه است. علاوه بر این، حتّی اگر کار عبث و بیهوده از جهل هم ناشی نشود، انجام آن قبیح است؛ زیرا انسان به حکم عقل، انجام کاری را که در آن فایده و نفعی وجود ندارد بر نمی‌تابد. لذا انجام کار لغو و عبث جز از کودکانی که به قوه تمییز نرسیده‌اند و دیوانگانی که از موهبت عقل برخوردار نیستند، انتظار نمی‌رود. از این رو نسبت دادن چنین کاری به خداوند متعال نیز به طریق اولی روا نمی‌باشد.
آیاتی از قرآن کریم نیز بر این معنا دلالت دارند که به پاره‌ای از آنها پیشتر اشاره شد. در این جا نیز به نمونه دیگر اشاره می‌گردد:
﴿وَ ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَیْنَهُما لاعِبِینَ﴾. (۳)
و آسمانها و زمین و آنچه را که میان آن دو است به بازی نیافریده‌ایم.
۳. نظام متقن و استوار جهان آفرینش نیز خود دلیل آشکاری بر حکمت صانع و آفریننده آن است. تلاشهای علمی و فنی دانشمندان در علوم گوناگون از اعتقاد آنها به نظام‌مندی این جهان سرچشمه گرفته است. راستی بدون چنین باوری چگونه می توان تصور کرد که شخصی سالهای زیادی از عمر خویش را برای دستیابی به یک نظم پنهان طبیعی تلف کند!؟
قرآن کریم نیز بشر را به همین نگاه علمی در هستی شناسی دعوت کرده است:
﴿ما تَرى فی خَلْقِ الرَّحْمنِ مِنْ تَفاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرى مِنْ فُطُور * ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ كَرَّتَینِ یَنْقَلِبْ إِلَیكَ الْبَصَرُ خاسِئاً وَ هُوَ حَسِیرٌ﴾. (۴)
___________________
(۱) لسان العرب، ج۲، ص۱۶۶.
(۲) لسان العرب، ج۱۵، ص۲۵۰.
(۳) دخان / ۳۸.
(۴) ملک / ۳-۴.
