۲. خداوند انسان را آزاد و مختار آفریده است. راه خیر و شرّ را به او نشان داده، او را به کار خیر امر و از کار شرّ نهی کرده است. او می‌تواند با آزادی و اختیار خود راه خیر را انتخاب کند که در این صورت در مسیر حق و عدالت قدم برداشته و از ناحیه او به کسی آسیبی نمی‌رسد. امّا همین انسان با آزادی و اختیار می‌تواند فرمان خدا را نادیده بگیرد و مرتکب کارهایی شود که هم به خود و هم به دیگران آسیب‌های بعضاً جبران‌ناپذیری وارد نماید.
بر اساس مقدّمات بالا، می‌توان نتیجه گرفت که هر چه فساد و تباهی و خلل و نقصان در این جهان مشاهده گردد، مستقیم و غیرمستقیم به انسان و عملکرد خود وی بستگی دارد. خداوند متعال در این باره می‌فرماید:
﴿ظَهَرَ الْفَسادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما كَسَبَتْ أَیدِی النَّاسِ﴾. (۱)
فساد در خشكی و دریا به خاطر كارهایی كه مردم انجام داده‌اند آشكار شده است.
این واقعیت را می‌توان در جنبه‌های گوناگون زندگی فردی و اجتماعی بشر مورد بررسی قرار داد. از جمله عدم رعایت بهداشت جسمی و روحی در زندگی زناشویی و بخصوص در مراحل تولید نسل عامل بسیار مهمّ و مؤثّری در ناقص به دنیا آمدن نوزادان است. نگاهی گذرا به آداب ازدواج در روایات اهل‌بیت عليهم‌السلام نشان می‌دهد که چه توصیه‌های بهداشتی و اخلاقی درباره مسائل زناشویی برای زن و شوهر مطرح شده است که رعایت آنها ضامن تولّد فرزند سالم است و عدم رعایت آنها نقص‌های گوناگونی را برای نوزاد به دنبال خواهد داشت.
بنابراین، مسئول ناقص به دنیا آمدن برخی نوزادان،گاه والدین آنان هستند که با سهل‌انگاری‌ها و بی‌توجّهی‌های خود باعث ایجاد کاستی و معلولیت در فرزندانشان شده‌اند و باید پاسخگو باشند.البته در بسیاری موارد، نسل‌های گذشته و سایر عوامل همچون اطرافیان، پزشکان و مسئولان همگی می‌توانند در جای خود بر سلامت کودک اثرگذار باشند. به هر حال از جانب خداوند متعال در این رابطه هیچ ستمی به نوزادی روا نشده است.
___________________
(۱) روم / ۴۱.
