۱. رسوا ساختن هیئت حاکمه
از آن جا که بنی امیه به حکومت وسلطنت خود رنگ دینی می دادند وبه نام اسلام وجانشینی پیامبر ، بر جامعه اسلامی حکومت می کردند وبا شیوه های گوناگون (مانند جعل حدیث ، جذب شعرا ومحدثان ، تقویت فرقه های جبرگرا و ...) جهت تثبیت موقعیت دینی خود در جامعه می کوشیدند ، قیام وشهادت امام حسین عليه‌السلام بزرگ ترین ضربت را بر پیکر این حکومت وارد آورد وهیئت حاکمه وقت را رسوا ساخت ؛ بهویژه آن که سپاه یزید در جریان فاجعه عاشورا یک سلسله حرکات ناجوانمردانه همچون بستن آب به روی یاران امام حسین عليه‌السلام ، کشتن کودکان ، اسیر کردن زنان وکودکان خاندان پیامبر وامثال این ها انجام دادند که به رسوایی آنان کمک کرد ویزید به شدت مورد نفرت عمومی قرار گرفت ، به طوری که «مجاهد» ، یکی از شخصیت های آن روز ، می گوید :
به خدا سوگند مردم عموماً یزید را مورد لعن وناسزا قرار دادند وبه او عیب گرفتند واز او روی گرداندند. (۱)
یزید با آن که در آغاز پیروزی خود بسیار شادمان ومغرور بود ، در اثر فشار افکار عمومی قافیه را باخته وگناه کشتن حسین بن علی عليه‌السلام را به گردن عُبیدالله بن زیاد (حاکم کوفه) افکند!
مورخان می گویند :
یزید پس از حادثه عاشورا به پاس خوشخدمتی عُبیدالله بن زیاد او را به دمشق دعوت کرد واموال فراوان وتحفه های بزرگ به او بخشید واو را نزد خود نشانید ومقام او را بالا برد (ترفیع رتبه ودرجه) واو را به حرم سرای خود نزد زنان خویش برد وندیم خویش قرار داد .... (۲)
اما چون فشار افکار عمومی اوج گرفت ، با یک چرخش سریع ، خود را تبرئه کرد ومسئولیت را به گردن عُبیدالله افکند.
__________________
۱ ـ سبط ابن جوزی ، تذکره الخواص ، ص ۲۶۲.
۲ ـ همان ، ص ۲۹۰.
