روزانه محرومند ، وکسی را نمی یابند که نزد او شکوه کنند ، یا اعانه ای از او دریافت کنند. درباره امور مسلمانان از خدا پروا داشته باش وبه مهد نبوت وکانون مهاجران وانصار برگرد. آیا نمی دانی که ولیّ امر مسلمانان مانند عمود خیمه است ، هر کس بخواهد خیمه را بخواباند ، ستون آن را از جا برمی کند؟
مأمون گفت : سرور من پیشنهاد شما چیست؟ حضرت فرمود : از این سرزمین برو ، وبه محل آباء واجدادت برگرد ، وخود بر امور مسلمانان نظارت کن وآن را به دیگری مسپار ، چرا که خداوند در مورد کارگزارانت از تو سؤال خواهد کرد.
مأمون از جا برخاست وگفت : سرورم! ، فرمایش خوبی کردی ، رأی صحیح همین است.
به دنبال این گفتوگو ، مأمون دستور داد مقدمات بازگشت به بغداد را فراهم کنند که البته فضل بن سهل با آن مخالفت کرد ... (۱)
شهادت امام
هرچند مأمون به بخشی از اهداف خود از طرح ولیعهدی امام رضا عليه‌السلام رسید ، اما حضور امام در مرو ودرخشش شخصیت او وافزایش روزافزون محبوبیت ونفوذ او در افکار عمومی ، بهویژه مناظرات طنین افکن حضرت که گوشه هایی از آن ها گذشت ، ومواضع معترضانه وانتقادی امام عليه‌السلام ، نماز عید فطر با شکوهی که امام می خواست به روش رسول خدا وامیرمؤمنان عليه‌السلام برگزار کند که موجی ایجاد کرد که البته با شیطنت فضل بن سهل ، امام از نیمه راه برگشت (۲) وهمچنین نماز استسقائی که امام برگزار کرد وباران رحمت الهی نازل گردید (۳) مجموع این ها مأمون را دچار بیم ونگرانی کرد وحکومت وخلافت خود را در معرض خطر
__________________
۱ ـ صدوق ، عیون اخبارالرضا ، ج ۱ ، ص ۱۷۰ ۱۷۱.
۲ ـ رجوع شود به اصول کافی ، ج ۱ ، ص ۴۸۹ ۴۹۰ ؛ عیون اخبارالرضا ، ج ۱ ، ص ۱۶۱ ۱۶۲.
۳ ـ رجوع شود به عیون اخبارالرضا ، ج ۱ ، ص ۱۷۹ ۱۸۰.
