خلفای معاصر حضرت

امام هادی در مدت امامت خود با چند تن از خلفای عباسی معاصر بود که به ترتیب زمان عبارتند از :

۱. معتصم ، برادر مأمون (۲۱۷۲۲۷). (۱)

۲. واثق ، پسر معتصم (۲۲۷ ۲۳۲).

۳. متوکل ، برادر واثق (۲۳۲ ۲۴۸).

۴. منتصر ، پسر متوکل (۶ ماه).

۵. مستعین ، پسر عموی منتصر (۲۴۸ ۲۵۲).

۶. معتزّ ، پسر دیگر متوکل (۲۵۲ ۲۵۵).

امام هادی در زمان خلیفه اخیر مسموم گردید وبه شهادت رسید ودر خانه خود به خاک سپرده شد.

اوضاع سیاسی اجتماعی عصر امام

این دوره از خلافت عباسی ویژگی هایی دارد که آن را از دیگر دوره ها جدا می سازد ذیلاً به برخی از این ویژگی ها اشاره می کنیم :

۱. زوال هیبت وعظمت خلافت : خلافت ، چه در دوره اموی وچه در دوره عباسی ، برای خود هیبت وجلالی داشت ، ولی در این دوره بر اثر تسلط ترکان وبردگان بر دستگاه خلافت ، عظمت آن از بین رفت وخلافت همچون گویی به دست این عناصر افتاد که آن را به هر طرف می خواستند پرتاب می کردند وخلیفه عملاً یک مقام تشریفاتی بود ، ولی درعین حال هرموقع خطری از جانب مخالفان احساس می شد ، خلفا واطرافیان وعموم کارمندان دستگاه خلافت ، در سرکوبی آن خطر ، نظر واحدی داشتند.

۲. خوش گذرانی وهوسرانی درباریان : خلفای عباسی در این دوره به خاطر

__________________

۱ ـ اعداد داخل پرانتز ، دوران حکومت خلفای معاصر امام را نشان می دهد.

۷۵۸۱