قبلاً امام بعدی وجانشین واقعی خود یعنی حضرت کاظم را به شیعیان خاص وخاندان علوی معرفی کرده بود ، ولی از آن جا که از نقشه های شوم وخطرناک منصور آگاهی داشت ، برای حفظ جان پیشوای هفتم چنین وصیتی نموده بود.
پاسدار دانشگاه جعفری
بررسی اوضاع واحوال نشان می داد که هرگونه اقدام حاد وبرنامه ای که حکومت منصور از آغاز روی آن حساسیت نشان بدهد صلاح نیست ، از این رو امام کاظم دنباله برنامه علمی پدر را گرفت وحوزه ای نه به وسعت دانشگاه جعفری ، تشکیل داد وبه تربیت شاگردان بزرگ ورجال علم وفضیلت پرداخت.
«سید بن طاووس» می نویسد :
گروه زیادی از یاران وشیعیان خاص امام کاظم عليه‌السلام ورجال خاندان هاشمی در محضر آن حضرت گرد می آمدند وسخنان گهربار وپاسخ های آن حضرت به پرسش های حاضران را یادداشت می نمودند وهر حکمی که در مورد هر پیش آمدی صادر می نمود ، ضبط می کردند. (۱)
«سید امیرعلی» می نویسد :
در سال ۱۴۸ امام جعفر صادق عليه‌السلام در شهر مدینه درگذشت ، ولی خوشبختانه مکتب علمی او تعطیل نشد ، بلکه به رهبری جانشین وفرزندش موسی کاظم عليه‌السلام ، شکوفایی خود را حفظ کرد. (۲)
موسی بن جعفر نه تنها از نظر علمی تمام دانشمندان ورجال علمی آن روز را تحت الشعاع قرار داده بود ، بلکه از نظر فضائل اخلاقی وصفات برجسته انسانی نیز زبانزد خاص وعام بود ، به طوری که تمام دانشمندانی که با زندگی
__________________
۱ ـ حاج شیخ عباس قمی ، الأنوار البهیه ، ص ۱۷۰.
۲ ـ مختصر تاریخ العرب ، ط ۲ ، تعریب : عفیف البعلبکی ، ص ۲۰۹.
