در جنگ صفین ، چه از راه سخنرانی های پرشور وتشویق یاران علی عليه‌السلام جهت شرکت در جنگ ، وچه از رهگذر پیکار با قاسطین ، نقشی فعال داشت (۱) در جریان حکمیت نیز یکی از شهود این ماجرا از طرف علی عليه‌السلام بود. (۲)
حسین بن علی عليه‌السلام پس از شهادت علی عليه‌السلام در کنار برادر خویش ، رهبر وپیشوای وقت ، حسن بن علی عليه‌السلام قرار گرفت ، وهنگام حرکت نیروهای امام مجتبی عليه‌السلام به سمت شام ، همراه آن حضرت در صحنه نظامی وپیشروی به سوی سپاه شام حضور داشت ، وهنگامی که معاویه به امام حسن عليه‌السلام پیشنهاد صلح کرد ، امام حسن ، او وعبدالله بن جعفر را فراخواند ودرباره این پیشنهاد ، با آن دو به گفتوگو پرداخت. (۳) وبالاخره پس از متارکه جنگ وانعقاد پیمان صلح ، همراه برادرش به شهر مدینه بازگشت وهمان جا اقامت گزید. (۴)
اوضاع سیاسی واجتماعی
دوران امامت امام حسین عليه‌السلام
در زمان امام حسین عليه‌السلام انحراف از اصول وموازین اسلام ، که از «سقیفه» شروع شده ودر زمان عثمان گسترش یافته بود ، به اوج خود رسیده بود. در آن زمان معاویه که سال ها از سوی خلیفه دوم وسوم به عنوان استاندار ، در منطقه شام حکومت کرده وموقعیت خود را کاملاً تثبیت کرده بود ، به نام خلیفه مسلمین سرنوشت ومقدرات کشور اسلامی را در دست گرفته ، حزب ضد اسلامی اموی را بر امت اسلام مسلط ساخته بود وبه کمک عمّال ستمگر ویغماگر خود
__________________
۱ ـ نصر بن مزاحم ، وقعه صفین ، صفحات : ۱۱۴ و ۲۴۹ و ۵۳۰.
۲ ـ نصر بن مزاحم ، همان کتاب ، ص ۵۰۷.
۳ ـ ابن اثیر ، الکامل فی التاریخ ، ج ۳ ، ص ۴۰۵.
۴ ـ ابن حجر ، همان کتاب ، ص ۳۳۳.
